Hanmaum
Han nghĩa là một, vô hạn, kết hợp và ma-
um là tâm. Hanmaum là bản tâm không thể
nghĩ bàn, không thể thấy, vượt trên thời gian
và không gian, vô thủy vô chung. Nghĩa là tất
cả tâm, chúng sanh, thế giới, và vũ trụ được
liên kết và đang cùng vận hành như một. Nói
cách khác, Hanmaum – nhất tâm – bao gồm
toàn thể vũ trụ và tất cả sinh vật trong nó.
Mỗi mỗi sinh vật và sự vật trong vũ trụ có
sẵn Phật tánh vô thủy, hiện tiền và sẽ còn mãi
mãi vô chung.
Phật tánh là duy nhất, vì thế là nhất tâm.
Nó rộng lớn không thể nghĩ bàn, vì thế là
nhất tâm.
Nó không phải là một cá thể, nhưng liên kết
toàn thể, trong nó tất cả đang cùng vận hành,
vì thế là nhất tâm.
Muôn vật đến từ nó, vì thế là nhất tâm.
Tâm của tất cả sinh vật trong thế giới là một.
Cơ bản, không có “anh” hay “tôi” tách rời riêng
ra. Đời sống vốn đã là một, đời sống vốn đã là
Phật. Tâm của tất cả sinh vật đang hoạt động
với nhau như một, vì thế được gọi là nhất tâm.
Dù mỗi sinh vật có thân xác riêng, chúng vốn
đã không phải là hai.
Toàn thể vũ trụ được nối kết trực tiếp đến
bản tâm mọi người và mọi sinh vật. Mọi vật
hoạt động và vận hành trong thế giới đã sẵn
sàng nối kết với sự thành hình của chúng ta.
Mọi vật trong toàn thể vũ trụ, gồm cả cõi hữu
hình và vô hình, được nối kết và cộng thông
như một. Không vật nào hiện hữu tách rời
khỏi vật khác, tâm của tất cả Phật là tâm sẵn
có của bạn, và pháp của tất cả Phật là pháp của
bản tâm và cuộc sống hằng ngày của bạn. Nhất
tâm nối kết mọi vật như một, đúng như cùng
dòng điện thắp sáng đèn này và đèn khác.
Chủ nhân Không
Chủ nhân Không là bản tâm mà mỗi chúng
ta có sẵn, và tâm được kết nối trực tiếp đến mỗi
sự vật. Qua sự kết nối này, Chủ nhân Không
hoạt động cùng với mọi vật như một.
Chủ nhân Không là bản thể thực của tôi.
Thân và ý của tôi giống như cành và lá mọc ra
rồi biến mất. Chủ nhân Không là rễ tạo thành
cành và lá mới, khi những cái cũ gẫy và rơi rụng.
Nếu tôi là trái, Chủ nhân Không là cuống giữ
vững trái. Nếu tôi là cuống, Chủ nhân Không
là cành để trái đong đưa. Nếu tôi là cành, Chủ
nhân Không là thân mà cành từ đó mọc. Nếu
tôi là thân, Chủ nhân Không là rễ, rễ là bản thể
của cây – tất cả thân, cành, lá, và trái đến từ nó.
Cũng thế, tất cả tư tưởng, mọi hành động và
tất cả công đức của tôi khởi lên từChủ nhân
Không.
Tại sao lại gọi là Juingong -Chủ nhân Không?
Đó là người tạo tác, vì thế gọi là chủ nhân, và
hoàn toàn trống rỗng, luôn thay đổi, không
hình dáng cố định, đó là không. Như thế, Chủ
nhân Không có nghĩa bản thể, yếu tính cơ bản
của bạn, đang luôn thay đổi và biểu hiện. Yếu
tính của bạn dựa trên Chủ nhân Không. Bạn
là gì trước khi cha mẹ sanh ra? Một con người
không chỉ là sự kết hợp giữa tinh dịch và trứng,
phải cóChủ nhân Không kết hợp vào nữa.
Cuộc sống của bạn vàChủ nhân Không giống
như một cây sống được nhờ rễ. Tuy nhiên,
đừng nghĩ Chủ nhân Không như vật gì cố định
và tĩnh tại như rễ cây. Chủ nhân Không là bản
thể của bạn và là người tạo tác mọi vật, vì thế
còn được gọi là Phật. Như thế nếu bạn nhận ra
Chủ nhân Không, bạn cũng sẽ biết Phật thực
sự là gì.
Bạn có thể gọi Chủ nhân Không là “cha” hay
“mẹ”. Cũng thế, bạn có thể gọi là “chủ nhân của
tâm”, “tâm bình thường”, “tịnh thủy”, “nước ban
sự sống”, hay “cột trụ của tâm”. Bạn có thể gọi
Chủ nhân Không là “Đấng tạo tác mà không sở
hữu”, hay bạn có thể gọi là “Phật A-di-đà” hay
“Phật Bổn Tôn”. Bạn có thể gọi là Thượng đế
hay “tình yêu của tôi” vì nó là bản thể. Không
bao giờ có thể định hình Chủ nhân Không vì
nó có thể trở thành mọi thứ. Chủ nhân Không
là cha mẹ mà cũng là con cái, người cao cả
nhất cũng như người thấp hèn nhất. Chủ nhân
Không là chân ngã dẫn dắt bạn, dù gọi là gì đi
nữa. Chủ nhân Không là “yếu tính chân thật
của tôi” và “tâm của tâm tôi”.
Chủ nhân Không bất sanh bất diệt. Chủ
nhân Không là chân ngã vô hạn và vĩnh cửu,
không thể trông thấy bằng nhục nhãn và không
thể nhận biết bằng tư tưởng. Nó không bao giờ
yếu ớt và tiêu diệt vì nó là thanh tịnh tuyệt đối
và có năng lực vĩ đại của trí tuệ sáng chói. Nó là
chân ngã có khả năng vô hạn. Phàm ngu hiện
hữu trong những hình dáng khác nhau, với tên
khác nhau, ở trình độ khác nhau, và sanh ra
rồi chết đi. Tuy nhiên, Chủ nhân Không cũng
gọi là Phật hay “Phật sẵn có” chỉ là nó, ngay cả
khi một trở thành mười ngàn và mười ngàn trở
thành một. Qua Chủ nhân Không, phàm ngu
và Phật gặp nhau, và không phải là hai.
Chủ nhân Không không hiện hữu nơi nào
khác. Người muốn tìm sẽ tìm ra trong chính
mình. Khi chúng ta nấu ăn, chúng ta sửa soạn
vật liệu, kết hợp chúng, và làm thành bữa ăn
ngon lành. Cũng thế, trong cuộc sống khi bạn
muốn và cần, chân tánh của Chủ nhân Không
sẽ biểu lộ trong đời sống thường nhật của bạn.
Chủ nhân Không là một lò nung khổng lồ,
luôn luôn hoạt động với năng lực tinh thần sâu
xa và chân thật của tất cả chư Phật, gồm tất
cả cõi hữu hình và vô hình. Lò nung này nằm
trong bạn. Giống như sắt tan chảy trong lò, lò
này biến những giọt nước mắt thành lòng trắc
ẩn, và tất cả khổ đau được tái sanh thành lòng
biết ơn. Bất cứ tai họa hay nghiệp đau đớn nào
cũng chỉ như bông tuyết trước nó. Chủ nhân
Không là bí nhiệm sâu xa của tâm mà mọi
người được phú cho, là năng lực lạ thường của
Phật tánh mà mọi sinh vật đều có. Đây là đức
hạnh nhiệm mầu của Chủ nhân Không.
Bạn không nên nghĩ Chủ nhân Không như
cái ngã tách biệt, cá nhân thuộc về một mình
bạn. Chủ nhân Không nghĩa là toàn thể. Chủ
nhân Không bao gồm và giữ vững mọi vật
trong vũ trụ, và săn sóc mọi vật trong tất cả cõi
hữu hình và vô hình. Đây là Chủ nhân Không.
Làm sao có thể phân chia Chủ nhân Không
của tôi và của bạn?
Chân thực tại của tôi
Một con người là kết quả của ba thứ: bản
thể vĩnh cửu kết hợp với thân xác và ý thức. Ba
thứ này hoạt động hài hòa với nhau.
Tình trạng trước khi tư tưởng xuất hiện,
hành động khởi lên tư tưởng, và thân cùng làm
việc như một. Đây gọi là “hoạt động như một
tâm”.
Yếu tính của Chủ nhân Không là trong hoạt
động của bản thể vĩnh cửu kết hợp với ý và
thân. Ba thứ này chia sẻ mọi vật với nhau, hỗ
trợ nhau và sống như một. Chủ nhân Không
này có khả năng đưa ra và đem vào mọi vật.
Cái ngã hữu hình là dụng cụ vật chất của cái
ngã vô hình. Chủ nhân Không không hình
tướng và không thể nhận biết nhưng nó là yếu
tính làm chúng ta chuyển động.
Tại điểm bản thể vĩnh cửu, những nhận thức
khởi lên tư tưởng và thân, tất cả giao nhau. Ba
thứ này làm việc chung và biểu hiện ra thế giới.
Khi ba thứ này hài hòa với nhau, chúng biểu
hiện như một người dẫn đường khôn ngoan,
như một vị thầy.
Thân xác và tứ đại
Thân chúng ta chỉ là một tổ hợp tạm thời
do đất-nước-gió-lửa kết hợp tạo thành. Chúng
duyên hợp theo nghiệp lực và sau đó chúng
tan rã theo nghiệp lực. Như thế qua thời gian,
bạn đã từng sống và chết. Bất cứ gì lệ thuộc
sống và chết chỉ là huyễn hóa, không thể gọi
là chân thực tại, bất biến, chưa bao giờ sanh và
chưa bao giờ diệt. Thân chúng ta thường được
gọi là huyễn hóa vì nó cũng là một kết hợp tạm
thời.
Như những đám mây tụ rồi tan và lại tụ
thành những đám mây khác nhau, thân người
sẽ có ngày tan rã trở về với tứ đại. Và theo hoàn
cảnh, tứ đại lại sẽ nhóm họp và mang hình
tướng khác. Tuy nhiên đừng cảm thấy mọi sự
đều vô ích vì ý tưởng “thân bạn sẽ tan thành tứ
đại”. Thay vì thế, bạn nên hiểu nguyên lý tan
hợp của mọi vật. Hành giả Phật pháp không
thấy sự hiện hữu của mình là vô ích vì họ nhận
biết rằng sự rất vô thường của thế giới giúp họ
ngộ được chân lý.
Nếu chúng sinh chỉ là sự kết hợp tạm bợ
thì đâu là chân ngã, Chủ nhân Không? Nó có
hiện hữu ngoài sự kết hợp tạm bợ này không?
Không! Nó không tách biệt. Chủ nhân Không
không tách riêng khỏi cái ngã giả dối. Vậy chân
ngã ở đâu? Trong tay? Chân? Tim? Óc? Không
ở chỗ nào cả! Bạn không thể tìm ra chân ngã
khi quan sát thân, nhưng dù sao, nó hiện hữu
trong bạn. Chủ nhân Không, chân ngã là chỗ
dựa của ngã hư dối. Chân ngã của bạn hình
thành thân xác và tương tác với Phật giới.
Trong tất cả điều này, hoạt động của bản tánh,
Chủ nhân Không của bạn là sự hiển thị của
chính chân lý. Rất mầu nhiệm và sâu xa!
Phải có thân để biết Phật pháp. Bạn cần
biết rằng ném bỏ thân thì không cách nào biết
Phật pháp. Nghĩ rằng thân vô giá trị và phải vứt
bỏ, vì nó chỉ là một kết hợp tạm bợ, là một ý
tưởng cực kỳ sai lầm. Không thân, bạn không
thể phát triển, không thể mở mang trí tuệ, và
không thể thành Phật. Vì có người con, bạn
có thể biết cũng có cha mẹ; vì có người giúp
việc, bạn nhận ra ông chủ cũng phải có. Nhờ
hiểu biết hiện tượng hữu hình, bạn có thể hiểu
được lý tánh vô hình, bản thể phi vật chất đã
làm khởi lên và sinh sôi tất cả hiện tượng hữu
hình, và nó luôn hoạt động chung với mọi vật
như một.
Vì có cây, bạn có thể biết rễ; vì có trái, bạn
có thể biết hạt. Cũng thế, ngay dù thân chỉ là
theo nghiệp chướng, kết hợp tạm bợ của tứ
đại, qua nó bạn có thể biết bản thể, Chủ nhân
Không - Nhất Tâm, bản thể của tất cả sự sống
và mọi hiện tượng.
Chân tánh của tôi
Chúng ta từ đâu đến? Chúng ta đến từ
Chủ nhân Không, chân ngã của chúng ta, vì
thế chúng ta phải tìm chân ngã của mình. Khi
chúng ta tiến triển qua nhiều đời, chân ngã
luôn có mặt với ta. Tuy nhiên chúng ta không
biết điều này trừ khi cố gắng tìm nó. Nhận ra
rằng mọi vật đến từ chân ngã. Thân xác như lá
hay cành đến từ rễ chân ngã. Làm sao bạn có
thể quên rễ mà gọi cành lá là “tôi”? Hãy biết rễ!
Sinh là sự kết hợp của xương cha và thịt mẹ
với đời sống và tâm của bạn đã qua hằng triệu
kiếp. Khi “tôi”, cái ngã hư huyễn bất giác bị
quên hoàn toàn, có gì đó vĩnh cửu. Đó là Chủ
nhân Không, cái ngã vĩnh cửu không hề sanh
tử. Đó là cái ngã quý giá và hạnh phúc vô song,
không bao giờ sanh diệt, không hề tăng giảm,
và không bao giờ dơ hay sạch. Nhưng người
thường không thể gặp cái ngã vĩnh cửu này vì
họ không thể thoát khỏi ngục tù ý thức. Ngã
vĩnh cửu không thể mô tả bằng lời, và không
thể được phát hiện qua bàn luận. Cố gắng hiểu
nó bằng ý thức giống như cố biết thế giới trong
khi mắc kẹt bên trong một cái thùng.
Từ xa xưa, người ta đã khởi lên những tư
tưởng lộn lạo, hão huyền. Những điều này trở
thành bóng tối làm mờ nhất tâm vốn sáng chói
và thanh tịnh, như mặt trời rạng rỡ và bầu trời
trong trẻo bị mây che. Mặt trời và bầu trời bị
che bởi bóng tối lâu đến nỗi người ta quên nó
luôn hiện hữu. Những gì phàm ngu phải làm
là trở lại chân tánh, là vị Phật sẵn có của họ,
là mặt trời và bầu trời. Ngay tư tưởng và thân
hiện tại của bạn chỉ là một đốm mây xám đã
nổi lên từ chân ngã. Không có thực thể về cái
“tôi” mà mọi người nghĩ như chính họ. Tuy
nhiên, nói “tôi” không có thực, không phải vì
không có thực tại như thế mà vì cái được gọi là
“tôi” luôn thay đổi từng khoảnh khắc.
Bất nhị
Khi những đợt sóng nổi lên trên biển, tạo
thành nhiều giọt nước. Tuy nhiên khi sóng
lặng, tất cả chúng trở thành chính nước biển.
Trong trường hợp này, những giọt nước có
thể so với chúng sanh và biển so với bản thể.
Một giọt nước nhỏ được tạo ra giống như một
sinh vật được sanh ra. Một giọt nước nhỏ chìm
xuống giống như một sinh vật từ bỏ thân và
trở về bản thể. Cũng thế, nơi bản thể không có
phân chia anh và tôi. Không có phân chia tổ
tiên của bạn và tổ tiên của tôi. Cuộc sống bản
thể thì mênh mông rộng lớn, nhưng là một.
Nó hiện hữu như nước biển lặng, và theo hoàn
cảnh, biểu hiện thành lớn hay nhỏ. Như những
giọt nước hình thành và biến mất tùy theo gió,
thân chúng ta cũng nổi lên và biến mất.
Vì mọi vật được nối kết và hoạt động như
một. Sự thành lập của vũ trụ là sự thành lập
của tâm. Vì không có gì riêng biệt, chúng ta có
thể chứng tỏ bất nhị, vì thế không có gì không
phải chính tôi.
Nhìn theo thế giới hiện tượng, mọi vật hiện
hữu một cách riêng rẽ, nhưng nhìn từ bản
thể, mọi vật là một. Về lý mọi vật là một, về sự
chúng riêng biệt. Như thế núi là núi và nước là
nước.
Cả thân này không phải là “cái của tôi”. Nó
là một cộng đồng. Xuyên qua trái đất, có nhiều
loại thú vật. Cũng thế, bên trong thân tôi có
nhiều loại sinh vật khác nhau. Vì thế, dù là
thân tôi, nó không phải cái của tôi, nó là một
cộng đồng. Người không giác ngộ thường nghĩ
thân xác là của họ, nhưng ngay trong mỗi bộ
phận – tim, gan, bao tử,... – có hằng trăm triệu
sinh mệnh, và chúng tự động vận hành với
nhau. Thân này giống như một vũ trụ nhỏ, và
giống như một vũ trụ, tất cả thành phần của
thân hoạt động chung như một. Và tất cả khoa
học và triết học chứa trong thân này.
Nhân và quả
Vũ trụ và thế giới nhân loại liên kết và hoạt
động với nhau như một. Trong thân chúng ta,
vô số tế bào kết nối như một mạng lưới khổng
lồ. Cũng lối này, trái đất và toàn vũ trụ được
kết nối mật thiết và có hệ thống như một tấm
lưới cân đối, hoạt động với nhau như một. Do
đó nếu chúng ta biết điều gì, pháp giới và Phật
cũng biết nó – toàn vũ trụ biết nó.
Vì bạn biết những gì bạn làm, tất cả chúng
sanh trong thân bạn biết những gì bạn làm, vì
vậy nhất tâm, vũ trụ và pháp giới cũng biết. Vì
mọi vật và đời sống được nối kết, không gì bạn
làm là bí mật.
Một lời nói dối là bạn đang tự lừa gạt mình.
Người lừa gạt và người bị lừa là bạn. Bạn không
bao giờ có thể lừa gạt Chủ nhân Không. Chủ
nhân Không là bầu trời, vũ trụ, và pháp giới –
không có gì có thể che giấu nó.
Tâm có thể được ví như một siêu máy tính.
Bất cứ tư tưởng nào khởi lên, được ghi lại
hoàn hảo. Có lẽ bạn tin rằng một tư tưởng kết
thúc vì bạn không quan tâm nó nữa, nhưng tư
tưởng đó không biến mất. Đúng hơn, nó được
ghi lại hoàn hảo trong tâm bạn. Tư tưởng được
chứa trong tiềm thức và gây ra một tư tưởng
tương tợ lần tiếp theo. Hơn nữa, tư tưởng lần
thứ hai mạnh hơn lần thứ nhất. Ví dụ, nếu tư
tưởng thứ nhất xấu, thì tư tưởng thứ hai xấu
hơn một chút. Theo lối này, tư tưởng lặp lại
nhiều lần, nổi lên càng lúc càng mạnh. Tâm
sẽ bị nghiêng về những tư tưởng thường khởi
lên. Vì thế, nếu bạn không kiểm soát tư tưởng
mình tốt, chúng sẽ lớn mạnh và cuối cùng trở
thành hành động.
Nếu một khi tâm dấy động và khởi tưởng,
tư tưởng đó sẽ được ghi lại hoàn hảo; chức
năng của tâm vô hạn nếu để ý thức của chúng
ta bừng tỉnh.
Nghiệp tốt cũng là nghiệp. Một khi việc gì
được ghi lại, sự ghi lại đó có khuynh hướng
đẩy người ta đi và điều khiển họ. Nghiệp xấu
khiến sanh những quả xấu, và nghiệp tốt sẽ
sanh những quả tốt. Nghiệp dẫn chúng sanh
qua vòng sanh tử, vì thế không có sự khác
nhau giữa nghiệp tốt và nghiệp xấu. Trong một
trường hợp, một người nô lệ đau khổ vì gặp
một người chủ xấu. Trong trường hợp khác,
người nô lệ sống tương đối thoải mái vì gặp
người chủ tốt. Tuy nhiên, cả hai giống nhau, cả
hai là người nô lệ.
Nếu bạn thâu băng, lần thâu trước sẽ bị xóa
và sự kiện mới sẽ được thâu. Vì thế thâu nghiệp
tốt thì tốt hơn thâu nghiệp xấu. Tuy nhiên thay
vì chỉ thâu nghiệp tốt, tốt hơn cả là xóa hết mọi
thứ đã thâu. Cách để làm điều này là phó thác
mọi việc trước mặt bạn, cả tốt và xấu, cho bản
tánh của bạn. Đó giống như lau sạch một tấm
gương. Cho dù gương phủ bụi rất lâu, một khi
bạn lau nó, lập tức nó trở nên sạch trong.
Luật nhân quả giống như một hạt giống
không bao giờ hư: khi đã trồng, nó sẽ luôn
luôn mọc. Nếu bạn trồng một hạt giống tốt,
kết quả tốt sẽ theo đến. Nếu bạn trồng một hạt
giống xấu, kết quả xấu sẽ xảy ra. Nhân và quả
giống như hạt giống luôn luôn mọc. Hơn nữa,
một khi trồng chúng sẽ mọc, có hạt và rồi lại
mọc, mọc nữa.
Có nhiều người sống không quan tâm đến
người khác. Chừng nào họ vui vẻ và có thể đạt
được những gì họ muốn thì họ hài lòng. Nhưng
họ không thể được bình an thật sự vì chỉ làm
lợi ích cho mỗi chính mình. Sự thích thú tạm
thời không thể tháo gỡ vấn đề căn bản. Bạn
phải biết rằng đời sống chúng ta không chấm
dứt với cuộc sống hiện tại. Xa hơn, bạn phải
biết rằng mọi việc, ngay cả những việc bạn
đã làm một cách bí mật, sẽ trở lại với bạn như
nghiệp.
Nghiệp là mớ rối rắm của vô số nhân quả.
Phần một: Những nguyên tắc
49
Một số người cố dùng trí thông minh để giải
nghiệp, nhưng điều này giống như cố làm tan
một hồ nước đóng băng vào mùa Đông bằng
cách tưới một thùng nước nóng vào băng. Nó
có vẻ tan một chút, nhưng chẳng bao lâu nước
bạn tưới đông lại, và bạn chỉ có thêm một ít
băng. Vì thế đừng nắm bắt những vật thế gian,
thả tất cả chúng vào bản tâm, và để chúng tự
động tan ra. Khi mùa Xuân đến, hồ băng sẽ
tan tự nhiên và hoàn toàn. Trở về bản tâm của
bạn giống như mùa Xuân ấm áp đến sau mùa
Đông lạnh lẽo.
Không có định mệnh hay số phận. Mọi vật
tùy tâm bạn. Vì bạn không thoát khỏi những
dính mắc, những dính mắc này trở thành
nghiệp và tác động ngay cả gien của bạn. Vì
mọi vật do tâm tạo, chìa khóa hạnh phúc hay
đau khổ là do bạn dùng tâm thế nào.
Nguồn gốc tiến hóa - Luân hồi và tái sanh
Sanh tử là luân hồi, và già đi cũng là luân
hồi. Những mùa đến và đi cũng là luân hồi.
Một giọt nước luân lưu, nuôi nấng và gìn giữ
những sinh vật vô tận cũng là luân hồi. Sự
hình thành và biến mất của những vì sao cũng
là luân hồi. Mọi vật và mọi sinh mệnh đến và
đi vô tận như thế. Chúng không chỉ biến mất
sau khi đã sống. Nếu không có vòng luân hồi,
làm sao một người có thể học về chân lý?
Để được sanh làm người, có lẽ phải tích
chứa công đức cả ngàn năm. Rất khó thành
người. Tuy nhiên, nếu bạn không từ bỏ tập khí
có sẵn trước khi trở thành người, và nếu bạn
chỉ nghĩ cho chính mình, sự đau khổ của bạn
sẽ bất tận. Nếu bạn sống như thế, bạn có thể
phải sống như thế nhiều, nhiều đời, như con
chuột đồng bị mắc trên một bánh xe, không
thể rút ra. Hay bạn có thể bị tái sanh thành thú
vật. Một khi tái sanh thành thú vật, bạn sẽ đau
khổ nhiều, phải ăn thịt loài khác hay bị ăn. Sẽ
có rất ít cơ hội để phản quán tình trạng của
bạn, và nếu bạn tăng trưởng tập khí thú vật, thì
sẽ khó thoát khỏi tình trạng đó hơn, ngay cả
qua hàng tỉ kiếp, hàng tỉ niên kỷ.
Có người nghĩ vòng sanh tử là khổ đau không
thể thoát, nhưng nếu ai tỉnh thức thì sẽ hiểu
rằng luân hồi chỉ là quá trình biểu thị. Đối với
những người không biết mọi vật và mọi sinh vật
biểu hiện và hoạt động với nhau trong khi luôn
thay đổi và không bao giờ đứng yên dù chỉ một
giây, thì sẽ bị tái sanh và đau khổ. Tuy nhiên, khi
họ thức tỉnh, nó chỉ là sự biểu thị.
Không luân hồi thì không có tiến hóa. Luân
hồi là năng lực mà bạn có thể trở thành Phật.
Như thế luân hồi không phải đau khổ do
nghiệp gây ra, luân hồi là quá trình tiến hóa
và tạo khả năng tu tập. Ngay tại khoảnh khắc
này, chúng ta chết và sanh vô tận. Vì bạn đã
chết trong quá khứ, hôm nay bạn có thể sống.
Sống và chết luôn đi cùng với nhau như thế và
xảy ra với nhau. Do đó, bên trong cái chết có
sự sống, và bên trong sự sống có cái chết. Luân
hồi, sự thay đổi liên tục và bất tận này của mọi
vật, là năng lực định hình và tịnh hóa bạn, làm
bạn thành Phật. Không thể trở thành Phật nếu
không có luân hồi.
Chết là khi bản tâm bất biến, Chủ nhân
Không thay y phục. Khi chúng ta cởi y phục
ra, chúng ta thay y phục mới. Cũng thế, Chủ
nhân Không thay thân bỏ ra bằng một thân
mới. Thế thì, chết chỉ là sẵn sàng mặc vào một
bộ đồ mới.
Ngay cả khi thân bạn chết đi, ý thức vẫn còn.
Người ta thường không hiểu rằng thân mình
không còn nữa, và họ không nhận ra người
sống không thể thấy và nghe họ. Vì thế, đôi
khi, trong rối loạn và mong muốn, họ gây đau
khổ cho người khác. Nếu bạn tu tập chân thật
Không có sông nào để vượt qua
khi đang có thân, thì bạn có thể từ bỏ không
có gì vướng mắc. Còn nếu bạn không tu tập,
thì dù bạn đã chết, bạn sẽ bị vướng vào những
tương quan cũ của mình, và không thể tự do
rời bỏ. Thay vào đó, bạn có thể mắc vào tình
trạng chỉ lang thang lẩn quẩn như một con ma
trong thời gian rất dài. Nếu không bao giờ tu
tập, khi người ta chết, ý thức của họ không thể
thấy và nghe. Giữa bóng tối, ý thức không thể
lĩnh hội đúng đắn sự vật, vì thế những người
ấy thường đi vào tử cung của heo hay chim ác
là. Tuy nhiên những ai có tâm đã tu tập, sẽ tỏa
ra một ánh sáng lớn chiếu rực rỡ chung quanh
họ. Ngay cả gia đình họ cũng hướng về đời
sống tươi sáng, dù cá nhân họ có thể không
biết gì về tu tập.
Tiến hóa và sáng tạo
Nhìn theo con người, chúng ta có thể nghĩ
một số sinh vật dường như nhỏ nhoi và vô
nghĩa. Nhưng mọi hiện hữu đang trong quá
trình tiến hóa. Vì vậy, chúng là hình dáng quá
khứ của chúng ta, những bạn cũ của ta, và chỉ
cho ta chỗ mà từ đó ta tiến hóa. Khi chúng ta
nhìn bốn loại sanh, chúng ta thấy rằng chúng
đã tiến hóa từ những vi khuẩn, và rằng chúng
tạo thành một tiến trình từ thấp nhất đến cao
nhất. Tuy nhiên, mỗi một sinh vật đều có bốn
loại sinh vật này trong thân, và cũng tiến hóa
trong mỗi thân. Vậy, làm sao chúng ta có thể
nói sinh vật nào là quan trọng nhất hay cái nào
nên làm tiêu chuẩn để so sánh. Nhìn vào thế
giới, không có điểm bắt đầu và chấm dứt – đó
chính là trung đạo.
Nhìn theo quá trình tiến hóa, những sinh
vật bị ảnh hưởng bởi hoàn cảnh và môi trường,
và chúng có thể thích ứng với một mức độ nào
đó. Tuy nhiên, những sự vật cơ bản hơn tùy
thuộc vào ý thức. Có rất nhiều điều thực sự
mầu nhiệm. Nếu chúng ta không bằng lòng
về hình dáng hiện tại của mình, và muốn đổi
thành mạnh mẽ, thì hình dáng con người sẽ
bắt đầu thay đổi. Hình dáng của mọi hiện hữu
được hình thành bởi tâm. Năng lực nào có
thể làm điều này? Đó là chân tâm, Chủ nhân
Không.
Dù những sinh vật hiện hữu ở nhiều tầng
bậc khác nhau, tất cả đều có tâm. Tâm là chủ
của thân, giống như người lái xe. Thân chỉ làm
theo lời tâm. Và tâm mong ngày hôm nay sẽ
tốt hơn hôm qua, ngày mai tốt hơn hôm nay,
và làm việc để hoàn thành điều này. Những
sinh vật tiếp tục tiến hóa qua đức hạnh khởi
lên từ nỗ lực đó.
Hoàn tất cuộc tiến hóa là đạt được giải
thoát lớn lao và thành Phật với công đức vô
tận. Tất cả mọi sinh vật đang trong quá trình
tiến hóa này, tất cả họ là anh chị của chúng ta,
đang bước về cùng đích đến. Thế thì, mọi cõi
đều là trường học lớn, đầy những chúng sinh
đang hành đạo.
Tiến hóa và sáng tạo là tất cả những biểu
hiện của nhất tâm. Tiến hóa là nâng cao trình
độ của tâm. Một khi trình độ của tâm thay đổi,
thân cũng thay đổi theo. Tiến hóa là quá trình
của tâm trở thành sáng sủa hơn, trong khi sáng
tạo là biểu hiện bên ngoài của ý định. Như thế,
trong khi quá trình này tiến hóa, nó cũng sáng
tạo; và trong khi sáng tạo, nó tiến hóa.
Sáng tạo là biểu hiện của ý định. Tuy nhiên,
ngay khi tạo ra một vật, nó luôn luôn thay đổi.
Nó không còn như trước, với những ý tưởng
cố định và những hành xử bất biến. Như thế,
sáng tạo là biểu hiện. Tâm là bản thể của cả hai
tiến hóa và sáng tạo; chúng cũng không phải
hai. Sự thoái hóa cũng do tâm. Tất cả những
điều này là những biểu hiện của tâm.
Yếu tính của chân lý: Biểu hiện của Không
Chân lý là một luồng trôi chảy không bao
giờ ngừng dù một thoáng chốc. Nó trôi chảy,
ngấm vào mọi vật, và sống động. Không có gì
trên thế giới mà không chuyển động; chỉ có
trôi chảy. Vô thủy vô chung, không sanh không
tử, chỉ có trôi chảy, đúng như nó là. Sự trôi chảy
này luôn luôn tươi mới và sống động. Ngăn vật
gì không trôi là giết nó. Chúng ta sống trong
chân lý. Như cá sống trong nước, chân lý tràn
đầy đời sống thường nhật của ta. Cố gắng tìm
chân lý ở xa xôi giống như cá kiếm tìm gì ngoài
nước. Chân lý vượt quá thời gian và không
gian, và không bao giờ đứng yên dù một giây.
Nó hoạt động không ngừng, như người thở ra
thở vào liên tục. Có thể gọi là “nhiễu quanh
ngôi chùa không ngừng”.
Chân thực tại không phải vốn đã bị che dấu.
Nó chỉ hình như thế đối với những con mắt
vô minh. Chân thực tại vốn trong suốt như
vật dưới ánh mặt trời, nhưng chúng sanh vô
minh không thấy nó. Thật ra, bạn có thể nói
rằng yếu tính của Phật pháp là thấy chân thực
tại của mọi vật một cách đúng đắn. Khi Phật
dạy Bát chánh đạo, trước hết ngài nói “chánh
kiến”. Nếu bạn thấy đúng, thì bạn đạt được trí
tuệ. Nếu bạn có trí tuệ, thì bạn được giải thoát.
Như thế nếu chúng sanh còn mờ tối có thể
thấy đúng, thì tất cả muộn phiền và đau khổ,
phi lý và xung đột mà họ phải đối mặt sẽ biến
mất. Đây là vì họ nhận ra rằng những vật đó
vốn rỗng không, không căn để, trong khi bản
tánh của họ là sáng chói và sâu xa vĩnh viễn.
Thay đổi từng khoảnh khắc là chết từng
khoảnh khắc. Nói cách khác, nó cũng có nghĩa
là tái sanh từng khoảnh khắc. Người ngu bám
vào những khoảnh khắc qua mau và sống đời
vô nghĩa, trong khi người trí tuệ hiểu rằng mọi
vật thay đổi từng chốc lát. Hãy áp dụng nguyên
tắc này vào cuộc sống hằng ngày, và sống tự do.
Không có gì trong vũ trụ còn mãi như cũ,
dù trong tích tắc. Chỉ có thay đổi và biểu hiện,
vì thế không có gì có thể mang theo mình. Vậy
thì khi không có những tư tưởng cố định về
“tôi”, đau khổ sẽ không tồn tại. Dù bạn không
thể mang theo gì cả, bạn nghĩ rằng mình mang
vài gánh nặng, và vì thế bạn tự ràng buộc với
ý tưởng cố định này. Nếu bạn biết rằng mọi
việc thay đổi trong khoảnh khắc, rằng mọi
vật là trống rỗng, thì không có gì để bạn bám
víu. Hình hài trống rỗng, tư tưởng trống rỗng,
ngôn từ trống rỗng, tên tuổi và địa vị trống
rỗng – mọi vật là trống rỗng.
Cái tôi nào là bạn? Khi bạn đứng, ngồi,
động, tịnh, cái tôi nào thực sự là bạn? Cái tôi
gặp gỡ bạn bè và cái tôi gặp anh em là hai cái
khác nhau. Vậy cái nào thực sự là tôi? Cái “tôi”
trẻ hay cái “tôi” già? Tôi thực sự là ai? Theo lối
này, không có cái tôi bất biến; không thể dán
nhãn hiệu lên bất cứ gì khác trong vũ trụ và nói
“đây là...”. Như thế, nói rằng mọi vật trống rỗng
không phải vì không có gì, nhưng vì nó thay
đổi liên tục và chuyển biến.
Không không có nghĩa là không có gì.
Không khởi lên vật chất, và không khác vật
chất. Không biểu hiện liên tục như vật chất.
Trong khi sống, nó chết; trong khi chết, nó
sống – nó trôi chảy và thay đổi và không đứng
yên chút nào. Không là không chết – nó là sống
động. Trở nên Không nghĩa là trở nên đầy.
Vì những biểu hiện và hoạt động của không
là vô bờ bến, những thiền sư thường chỉ nói
“không!” Đôi khi không đủ, vì thế các ngài lại
lặp lại “không!”