SỰ HỖN LOẠN VÀ MỘT TRẬT TỰ CAO CẤP HƠN

     Khi bạn chỉ biết mình qua hình tướng, bạn cho rằng mình biết cái gì là tốt, cái

gì là xấu. Bạn phân biệt những sự kiện mà bạn cho là “tốt cho tôi” và những thứ

“không tốt cho tôi”. Đây là khái niệm đầy tính chấp vá về tổng thể đời sống, mà

trong đó mọi thứ đều có liên quan mật thiết với nhau, ở đó mọi biến cố đều có vị

trí và vai trò của nó trong bức tranh toàn cảnh. Bức tranh toàn cảnh ở đây sâu sắc

hơn là vẻ bề ngoài của mọi thứ, sâu sắc hơn đời sống của bạn hay những gì thế

giới này chứa đựng.

    Đằng sau những chuỗi biến cố có vẻ như rất ngẫu nhiên hay thậm chí hỗn

loạn trong đời sống, cũng như trên thế giới này, ẩn giấu một trật tự và một mục

tiêu cao hơn. Nhà Thiền mô tả điều này qua câu: “Trời tuyết đang rơi, nhưng

từng bông tuyết rơi đúng vào vị trí đã định sẵn của nó”. Ta không bao giờ hiểu

được trật tự này qua suy tư vì suy nghĩ chỉ là hình tướng, trong khi trật tự cao cấp

này của vũ trụ phát xuất từ cõi Vô Tướng của Tâm, từ tính chất thông minh sáng

tạo của vũ trụ. Nhưng ta có thể hé thấy nó và hơn thế nữa, ta có thể song hành

với trật tự cao cấp này tức là làm một người tham dự có ý thức trong việc đưa trật

tự đó đi vào thế giới này.

   Khi ta đi vào một khu rừng nguyên sinh thì đầu óc ta chỉ thấy chung quanh

toàn là sự hỗn loạn và không có trật tự. Thậm chí ta không phân biệt được đâu là

sự sống, đâu là những gì đang tan rã và chết đi nữa, vì khắp nơi sự sống đều

vươn lên từ những gì đang chết, đang hoại mục. Chỉ khi bạn có đủ tĩnh lặng ở

bên trong và tiếng ồn ào của suy nghĩ ở trong bạn lắng xuống thì bạn mới ý thức

được, rằng có một sự hài hòa ở đằng sau, một cái gì rất thiêng liêng, một trật tự

cấp cao trong đó mọi vật đều có vị trí riêng của mình và điều đó không thể nào

khác đi được đối với những gì đang có mặt và cách những thứ đó đang được thể

hiện.

    Trí năng bạn cảm thấy dễ chịu trong một công viên được quy hoạch rõ ràng

vì công viên đó được tạo nên do sự thiết kế của đầu óc. Nó không mọc lên một

cách tự nhiên. Trong khu rừng nguyên sinh có một trật tự cao cấp mà trí năng

bạn không thể nào hiểu được. Trí năng bạn không thể hiểu được trật tự trong khu

rừng và do đó, nó cho đấy là một sự hỗn loạn. Nhưng thứ trật tự này nằm ngoài

lãnh vực tốt - xấu của tư duy. Bạn không thể dùng tư duy để hiểu được, nhưng

bạn có thể cảm nhận trật tự đó khi trong đầu bạn im lắng, không vướng bận suy

tư, khi bạn trở nên tĩnh lặng và cảnh giác, khi đầu bạn không cố gắng hiểu và giải

thích điều gì. Lúc đó bạn sẽ được thấy vẻ thiêng liêng của khu rừng. Khi nhận ra

sự hài hòa, thiêng liêng đó, bạn sẽ thấy mình không tách rời khỏi khu rừng và khi

nhận ra được điều này, bạn trở thành một người tham dự đầy ý thức. Như thế,

thiên nhiên có thể giúp bạn tiếp xúc với cái toàn thể của sự sống.