Tất cả những điều tôi vừa nêu trên đều là những giả định của riêng bạn,

những suy nghĩ không có cơ sở vững chắc, và thường bị nhầm lẫn với những gì

đã hoặc đang xảy ra. Chúng là những câu chuyện do bản ngã bạn tạo ra để thuyết

phục bạn rằng “ngay bây giờ” bạn “không thể” có sự yên lắng hay “không thể”

được là mình một cách toàn vẹn. Được bình yên và được là chính mình, hai điều

ấy chỉ là một. Bản ngã của bạn cứ muốn nói: “Có lẽ ở một thời điểm nào đó

trong tương lai thì tôi sẽ có sự an bình khi điều này hay điều nọ xảy ra; hay khi

tôi đạt được cái này hay cái kia”, hoặc: “Tôi không bao giờ được an bình vì có

một chuyện gì đó đã xảy ra trong quá khứ”. Hãy lắng nghe những câu chuyện

như thế của mọi người và bạn sẽ nhận thấy rằng, nếu cần phải đặt tựa đề cho

những câu chuyện đó, thì chúng sẽ là: "Tại sao tôi không thể yên lắng được trong

lúc này". Bản ngã của bạn không muốn biết rằng cơ hội duy nhất để bạn có được

sự yên lắng là ngay trong phút giây này. Cũng có thể bản ngã của bạn đã biết và

nó rất sợ là bạn sẽ tìm ra được chân lý này: Sự yên lắng của bạn chỉ có thể xảy ra

trong phút giây này. Và cuối cùng thì chính sự im lắng sẽ chấm dứt bản ngã20.

    Vậy thì làm thế nào để ta có thể đi vào trạng thái im lắng ngay trong phút

giây này? Bằng cách làm hòa với phút giây hiện tại. Vì phút giây hiện tại là nơi

chốn duy nhất đời sống có thể xảy ra. Vì đời sống không bao giờ có thể xảy ra ở

một thời điểm nào khác ngoài phút giây hiện tại. Hãy nhìn xem những gì sẽ xảy

ra, những gì bạn có thể làm được, hay có thể chọn để làm, hay nói đúng hơn là

qua bạn mà đời sống có thể biểu hiện ra, một khi bạn đã làm hòa với phút giây

hiện tại. Có câu nói có thể chuyển tải được bí quyết của nghệ thuật sống, chuyển

tải được bí quyết của tất cả thành công cũng như hạnh phúc, đó là: Hợp Nhất

Với Đời Sống. Hợp nhất với Đời sống tức cũng là hợp nhất với phút giây hiện

tại. Lúc ấy ta nhận ra rằng “bạn không đang sống” mà thực ra là đời sống đang

sống qua con người của bạn. Đời sống là vũ công và bạn chỉ là vũ điệu.

   Bản ngã thích sự bất bình của nó đối với thực tại. Vậy thì thực tại là gì? Là

bất kỳ cái gì đang xảy ra, bất kỳ cái gì đang có mặt. Đức Phật gọi đó là tatata -

tức là tính hiển nhiên, là chân như của đời sống, đó cũng là tính hiển nhiên của

giây phút này. Chống đối lại tính hiển nhiên đó là một trong những đặc điểm

chính của bản ngã. Nó tạo ra trạng huống tiêu cực làm cho bản ngã mạnh hơn,

tạo ra nỗi bất hạnh mà bản ngã rất yêu thích. Cứ như thế, bạn làm khổ chính

mình và làm khổ những người chung quanh mà bạn không hề hay biết; bạn

không biết rằng mình đang tạo ra địa ngục trong thế giới này. Đây chính là bản

chất của lối sống mê muội, hoàn toàn bị bản ngã kiềm chế. Bạn sẽ không thể tin

được sự bất lực của bản ngã để có thể nhìn ra được chính nó và xem xét lại

những gì nó đang làm. Bản ngã lên án người khác thế nào thì nó lại làm y như

vậy mà không hề hay biết. Khi sự việc được nêu lên thì bản ngã của bạn sẽ giận

dữ phủ nhận, hùng hồn tranh luận hay tự biện minh cho mình để bóp méo sự

việc. Có nhiều người đang làm như thế, các tập đoàn kinh doanh và nhiều quốc

gia cũng đang làm như thế. Khi tất cả những biện luận không thuyết phục được

người khác thì bản ngã sẽ xoay sang chiến thuật la hét, lớn tiếng để trấn áp người

khác hay thậm chí đi đến chỗ bạo hành. Giờ đây ta có thể hiểu được triết lý sâu

sắc trong câu nói của Chúa Jesus khi đang bị gia hình trên cây thập tự giá: "Xin

Cha hãy tha thứ cho họ, vì họ không biết họ đang làm gì"21.

       Để chấm dứt những khổ đau của thân phận con người trong hàng ngàn

năm qua, bạn cần phải bắt đầu với chính mình và phải chịu trách nhiệm cho trạng

thái tâm thức bên trong của mình ở bất kỳ giây phút nào. Hãy thường tự hỏi

mình: "Ngay giây phút này, có cảm xúc tiêu cực nào ở trong tôi không?". Sau đó

bạn hãy tỉnh táo và chú ý đến những suy nghĩ và cảm xúc của mình. Chớ coi

thường những cảm giác bất an ở cấp độ thấp, dù dưới bất kỳ hình thức nào mà tôi

đã được đề cập trước đây, như cảm thấy không hài lòng, hồi hộp hay ngán ngẩm.

Cũng nên để ý đến những ý nghĩ có vẻ như để biện minh hay giải thích cho cảm

giác bất an này nhưng thật ra chính là nguyên nhân gây ra những cảm giác này.

Phút giây bạn nhận diện được một trạng thái tiêu cực ở trong mình là phút giây

bạn đã thành công. Nếu không ý thức thì bạn sẽ luôn tự đồng nhất mình với

những tâm trạng tiêu cực ở bên trong, và sự đồng nhất một cách vô thức đó chính

là bản ngã. Khi bạn có nhận thức thì tự nhiên sẽ có sự phân ly bạn ra khỏi những

ý nghĩ, cảm xúc và phản ứng tiêu cực. Ý nghĩ, cảm xúc và phản ứng vừa được

nhận ra thì ngay trong phút giây đó bạn sẽ tự động chấm dứt sự đồng hóa mình

với những suy tư, tình cảm đó. Bạn cảm nhận được bản chất chân thật của chính

mình và tâm thức của bạn trải qua một sự chuyển đổi: Trước đây bạn là những

suy nghĩ, cảm xúc và phản ứng tiêu cực, bây giờ bạn là ánh sáng của nhận thức,

là Sự Có Mặt đầy ý thức đang chứng kiến những trạng huống tình cảm kia.

    Có khi trong bạn bỗng dưng có một ý nghĩ: "Một ngày nào, tôi sẽ thoát khỏi

sự kiềm chế của bản ngã". Ai đang nói vậy? Đó là tiếng nói của bản ngã của bạn

đấy. Nhưng thoát ly khỏi sự khống chế của bản ngã không phải là việc lớn lao.

Bạn chỉ cần ý thức được những ý nghĩ và cảm xúc khi chúng xảy ra ở trong bạn.

Điều này có nghĩa là bạn chẳng cần phải "làm" gì mà chỉ cần tỉnh táo để “nhìn”

ra. Như thế rõ ràng bạn chỉ cần có ý thức mà chẳng cần phải “làm” gì cả để thoát

ra khỏi sự kiềm chế của bản ngã. Khi sự chuyển dịch này xảy ra, tức là sự chuyển

dịch từ suy tư sang nhận thức thì cuộc đời của bạn sẽ được điều hành bởi một sự

thông thái sáng suốt hơn là sự lém lỉnh của bản ngã ở trong bạn. Qua nhận thức,

cảm xúc và ý nghĩ ở trong bạn cũng mất đi tính cá thể, do đó bản chất phi cá thể

của ý nghĩ và cảm xúc được nhận ra. Không còn tư cách của một người nào ở

trong đó nữa mà chỉ thuần là những cảm xúc, ý nghĩ nói chung. Toàn bộ lịch sử

của đời bạn rốt cuộc chẳng có gì khác hơn là một câu chuyện hư cấu, một mớ

những suy nghĩ và cảm xúc chỉ có tầm quan trọng thứ yếu và không còn chiếm

hữu ở tuyến đầu của tâm thức bạn. Chúng không còn là nền móng cho cảm nhận

của bạn về chính mình. Vì bạn là ánh sáng của sự Có Mặt, là sự nhận biết có

trước và sâu sắc hơn bất kỳ một ý tưởng hay cảm xúc nào.