1
Song of the Buddha Mind
Buddha! Buddha! Buddha! Impossible to be seen!
Mind! Mind! Mind! Impossible to be told!
When the mind arises, Buddha is born.
When Buddha is gone, the mind vanishes.
There is never a place where the mind is gone while Buddha remains.
There is never a time when Buddha is gone while the mind remains.
If you want to understand the mind of Buddha, and the mind of birth and death, just wait for Maitreya and ask him.
There was no mind anciently; there is no Buddha now.
All unenlightened beings, holy beings, human beings, heavenly beings are just like flashes of lightning.
The mind nature is neither right nor wrong.
The Buddha nature is neither real nor unreal.
|
1
PHẬT TÂM CA
Phật! Phật! Phật! Không thể thấy
Tâm! Tâm! Tâm! Không thể nói.
Nếu khi tâm sanh là Phật sanh
Nếu khi Phật diệt là tâm diệt.
Diệt tâm còn Phật chuyện không đâu
Diệt Phật còn tâm khi nào hết?
Muốn biết Phật tâm, sanh diệt tâm
Đợi đến sau này Di-lặc quyết.
Xưa không tâm, nay không Phật
Phàm, Thánh, người, trời như điện chớp.
Tâm thể không thị cũng không phi
Phật tánh chẳng hư cũng chẳng thật.
|
Suddenly arising, suddenly ceasing,
anciently leaving, now coming,
you all waste your time with thinking and discussing.
In that way, you would bury the Vehicle of the Patriarchs,
and cause the devils to hound in the house.
If you want to find the mind, stop searching outward.
The nature of the mind is naturally still and void.
Nirvana and the birth-death cycles are illusionary shackles.
The fetters and Enlightenment are hollow oppositions.
The mind is Buddha; Buddha is the mind.
That profound meaning shines bright since endless time.
When spring comes, the spring flowers blossom naturally.
When autumn comes, the autumn waters reflects the sorrow clearly.
Removing the false mind while keeping the true nature
is like searching for the reflections while missing the mirror.
You don’t know that reflections come from the mirror,
and that the false appear from the truth.
That the false come is neither real nor unreal.
That the mirror reflects is neither wrong nor right.
|
Bỗng dưng dấy, bỗng dưng dừng
Xưa qua nay lại luống nghĩ bàn.
Đâu chỉ chôn vùi thừa Tổ tông
Lại khiến yêu ma nhà mình lộng.
Muốn tìm tâm, đừng tìm ngoài
Bản thể như nhiên tự rỗng lặng.
Niết-bàn sanh tử buộc ràng suông
Phiền não Bồ-đề đối địch rỗng.
Tâm tức Phật, Phật tức tâm
Diệu chỉ sáng ngời suốt cổ kim.
Xuân đến, tự nhiên hoa xuân nở
Thu về, hiện rõ nước thu sâu.
Bỏ vọng tâm, giữ chân tánh
Như người tìm bóng mà quên kính.
Đâu biết bóng có từ nơi gương
Chẳng rõ vọng từ trong chân hiện.
Vọng đến không thật cũng không hư
Gương nhận không cong cũng không thẳng.
|
There is neither sinfulness nor blessedness.
Don’t mistake wish-fulfilling gem for white jewel.
Gems could have scratches; Jewels, defects.
The mind nature is neither rosy nor green, and neither gained nor lost.
Seven times seven is forty-nine.
The six perfections and the ten thousand conducts are waves on the ocean;
The three poisons and the nine kinds of sentient beings, suns in the sky.
Be still, be still, be still; Go down, go down, go down.
The essence of all phenomena is the Buddha mind.
The Buddha mind and your mind are one.
Such is, naturally, the profound meaning since endless time.
Walk in Zen, sit in Zen, then you will see the lotus blooming in fire.
When your will becomes weak, just strengthen it.
When your place is peaceful and suitable, just stay there.
|
Cũng không tội, cũng không phước
Lầm sánh ma-ni cùng bạch ngọc.
Ngọc có vết chừ châu có tỳ
Tánh vốn không hồng cũng không lục.
Cũng không được, cũng không mất.
Bảy lần bảy là bốn mươi chín.
Tam độc cửu tình nhật trong không
Lục độ vạn hạnh sóng trên biển.
Lặng, lặng, lặng, chìm, chìm, chìm
Cái tâm muôn pháp là tâm Phật.
Tâm Phật lại cùng tâm ta hợp
Lẽ ấy như nhiên suốt cổ kim.
Đi cũng thiền, ngồi cũng thiền
Trong lò lửa rực, một hoa sen.
Ý khí mất thì thêm ý khí
Được nơi an tiện hãy an tiện.
|
Ah ah ah! Oh oh oh!
Sunken or floating, bubbles on the ocean are all empty.
All deeds are impermanent; All phenomena are void.
Where can you find the sacred bones of your late master?
Be mindful, be mindful, be awake; Be awake, be mindful, be mindful.
Keep four corners in contact with the ground; don’t let things tilt.
If someone here trusts like that,
he can start walking from the crown of Vairocana Buddha.
Shout!
|
Chao! Chao! Chao! Ối! Ối! Ối!
Bọt trong biển cả nổi chìm rỗng.
Các hạnh vô thường tất cả không
Linh cốt Tiên sư chỗ nào thấy?
Tỉnh tỉnh thức, thức tỉnh tỉnh
Bốn góc đạp đất chớ chinh nghiêng.
Người nào nơi đây tin được đến
Trên đảnh Tỳ-lô cất bước đi
Hét!
(Bản dịch HT Thanh Từ)
*
|
2
A Song of Crazy Freedom
Holding a staff, traveling through distant scenes,
and glancing at the sky and earth, I see the vastness out there.
Oh so high is the cloud in mountain.
Oh so deep is the water in ocean.
When hungry, I eat the rice given from ten directions.
When tired, I sleep at unfamiliar places.
When inspired, I play the holeless flute.
When calm, I burn the incense of liberation.
When weary, I take a rest at the blissful land.
When thirsty, I drink fully the medication of leasure travel.
Qui Son, my neighbor, is taming a water buffalo.
Ta Tam, in the same boat with me, is singing a song of fishermen.
|
2
BÀI NGÂM PHÓNG CUỒNG
Trời đất liếc trông chừ sao thênh thang
Chống gậy rong chơi chừ phương ngoại phương.
Hoặc cao cao chừ mây đỉnh núi
Hoặc sâu sâu chừ nước trùng dương.
Đói thì ăn chừ cơm tùy ý
Mệt thì ngủ chừ nào có quê hương.
Hứng lên chừ thổi sáo không lỗ
Chỗ lặng chừ đốt giải thoát hương.
Nhọc chút chừ nghỉ đất hoan hỉ
Khát uống no chừ thang tiêu dao.
Qui Sơn láng giềng chừ chăn con trâu nước
Tạ Tam đồng thuyền chừ hát khúc Thương Lang.
|
Visiting Tao Khe, I meet with Hue Nang.
Coming to Thach Dau, I see myself equal to Layman Pang.
Joyful I am – just like Bo Dai was joyful.
Crazy I am – just like Pho Hoa was crazy.
Ah ah, wealth and fame are just clouds floating away.
Oh oh, time is flying fast, its shade passing through window.
So rough is a mandarin’s career -- why enter?
So hot and cold is human attitude – why endure?
If it’s deep, pull up your clothes; if shallow, raise your feet.
If using, just come out; if dropping, just go hiding.
Throw out the four elements; grasp nothing.
Awake from this life; stop running around.
|
Thăm Tào Khê chừ chào Lư Thị
Viếng Thạch Đầu chừ sánh lão Bàng.
Vui ta vui chừ Bố Đại vui
Cuồng ta cuồng chừ Phổ Hóa cuồng.
Chao! Chao! Chừ giàu sang mây nổi
Năm tháng chừ cửa sổ ngựa qua.
Đi càn chừ đường quan hiểm trở
Chịu sao chừ ấm lạnh tình đời.
Sâu thì xắn chừ cạn thì vén.
Dùng thì hành chừ bỏ thì tàng.
Buông bốn đại chừ đừng nắm bắt
Tỉnh một đời chừ thôi chạy quàng.
|
I have my vows done; I have what I want.
Despite birth and death are fighting each other, I have gone beyond them all.
(NOTES.
- Qui Son: Guishan.
- Ta Tam: secular name of Huyen Sa Su Bi, Xuansha Shibei.
- Tao Khe: Cao Xi, where Huineng gave dharma talks.
- Hue Nang: Huineng.
- Thach Dau: Shitou.
- Pang: Pangyun, one of the most famous lay practitioners in Zen history.
- Bo Dai: Budai, a Zen monk in tenth century China known as Laughing Buddha.
- Pho Hoa: Puhua.)
|
Thỏa nguyện ta chừ được sở thích
Sống chết bức nhau chừ nơi ta ngại gì?
(Bản dịch HT Thanh Từ)
(GHI CHÚ. Tạ Tam là thế danh của ngài Huyền Sa Sư Bị. Tào Khê là nơi ngài Huệ Năng hoằng pháp. Lão Bàng là Bàng Uẩn, một trong những cư sĩ nổi tiếng nhất trong lịch sử Thiền Tông. Bố Đại là một thiền sư ở Trung Quốc vào thế kỷ thứ 10, còn gọi là Vị Phật Cười. Huệ Năng, Quy Sơn, Thạch Đầu và Phổ Hóa là các đại thiền sư thời cổ Trung Quốc.)
|
3
At Ease with Birth and Death
When the mind arises, birth and death arise;
when the mind vanishes, birth and death vanish.
Originally emptiness – birth and death in nature are void.
Illusionary manifestation – this unreal body is being gone.
When you see affliction and bodhi fading,
hell and heaven will themselves wither,
the fire oven and the boiling oil will cool soon,
and the mountain of knives and the tree of swords will break up all.
The hearers meditate; I don’t.
The bodhisattvas give dharma talks; I tell the truth.
Life is itself illusionary, and so is death.
The four elements are originally empty; where did they emerge from?
Don’t behave like a thirsty deer chasing the mirage,
and searching east then west endlessly.
The Dharma Body neither comes nor goes;
the True Nature is neither right nor wrong.
After arriving home, you should not ask for the way anymore.
After seeing the moon, you need not to look for the finger.
The unenlightened persons erroneously fear of birth and death.
The enlightened have fully insight, and live at ease.
|
3
Sống Chết Nhàn Mà Thôi
Tâm mà sanh chừ sanh tử sanh
Tâm mà diệt chừ sanh tử diệt.
Sanh tử xưa nay tự tánh không
Thân huyễn hóa này rồi sẽ diệt.
Phiền não Bồ-đề thầm tiêu mòn
Địa ngục thiên đường tự khô kiệt.
Lò lửa dầu sôi chóng mát lành
Cây kiếm núi đao liền gãy hết.
Thanh văn ngồi thiền, ta không ngồi
Bồ-tát nói pháp, ta nói thật.
Sống tự dối sống, chết dối chết
Bốn đại vốn không, từ đâu khởi.
Chớ như nai khát đuổi sóng nắng
Chạy đông tìm tây không tạm nghỉ.
Pháp thân không đến cũng không đi
Chân tánh không phải cũng không quấy.
Đến nhà, nên biết thôi hỏi đường
Thấy trăng, đâu nhọc tìm tay ấy.
Kẻ ngu điên đảo sợ sống chết
Người trí thấy suốt nhàn thôi vậy.
(Bản dịch HT Thanh Từ)
|
4
Holy or Unholy, No Difference
Emerging from the formless, your body is originally emptiness.
The illusion is manifested and scattered, giving dualistic views.
The self and others are like dew, like fog.
The holy and unholy are like lightning, like flash.
Position, fame, wealth and honor are like clouds floating away.
Your life, days and months are like arrows flying fast.
When a tiny feeling of like or dislike flashes in your mind,
you get all things wrong, just like throwing away flour while searching for cake.
Eyebrows are horizontal, nose is vertical – no difference.
Buddha and sentient beings have one same face.
Who is holy, and who is unholy?
Seeking those in countless lives, you have drifted so far away from the self-nature.
There is not a mind that is neither right nor wrong.
There is not a view that is neither wicked nor righteous.
|
4
PHÀM THÁNH KHÔNG HAI
Thân từ vô tướng xưa nay không
Huyễn hóa phân chia thành nhị kiến.
Ta, người như móc cũng như sương,
Phàm, Thánh như sấm cũng như chớp.
Công danh phú quí đồng mây trôi
Năm tháng đời người dường tên bắn.
Chút tình thương ghét chợt dấy lên
Khác nào bỏ bột đi tìm bánh.
Mày ngang mũi dọc cũng như nhau
Phật với chúng sanh không khác mặt.
Ai là phàm chừ ai là Thánh
Nhiều kiếp kiếm tìm không căn tánh.
Không tâm chẳng thị cũng chẳng phi,
Chẳng kiến không tà cũng không chánh.
|
Butcher Quang Ngach* had the wish fulfilled,
being born as a son of Celestial King Vaisravana.
Monk Ananda completed the recitation, the holy feat of merit and virtue.
Enlighten yourself, enlighten others, and lighten the way.
Make the world become clear and cool, and put out the heat and disease.
Don’t you see that?
Who was the person that died in the past?
Who is the person that is living now?
Their two minds are different but in the same one stream.
Ultimately, eighty-four thousand Dharma gates all lead to the realization of Buddha Mind, which is like a vast mirror encompassing all things.
Shout!
(NOTES. The Mahaparinirvana Sutra tells the story of Quang Ngach, a butcher who encountered Sariputra, received and kept the eight precepts for a day and a night, and then took rebirth as a son of Celestial King Vaisravana.)
|
Đồ tể Quảng Ngạch thành nguyện vương
Tỳ-kheo Khánh Hỷ công đức thánh.
Tự giác giác tha độ đường mê
Khắp cõi mát lành không nóng bức.
Anh thấy chăng
Người mất trước đó là ai?
Người được sau đó là ai?
Hai tâm sai khác một dòng mạng.
Rốt cuộc vào tám muôn bốn ngàn pháp môn đà-la-ni.
Đồng nhiếp vào gương trí rộng lớn tròn đầy Như Lai.
Chao!
(Bản dịch HT Thanh Từ)
(GHI CHÚ. Kinh Đại Bát Niết Bàn kể chuyện đồ tể Quảng Ngạch có duyên gặp ngài Xá Lợi Phất, nhận và giữ 8 giới trong một ngày một đêm, và rồi tái sinh làm con Vua Trời Vaisravana.)
|
5
Ignorance and Enlightenment, No Difference
When ignorant, you see emptiness and form appear.
When enlightened, you see form and emptiness vanish.
Form, emptiness, ignorance and enlightenment
are just one same principle, even anciently and now.
When the false thoughts rise, the three hells appear.
When the true mind is realized, the five kinds of eyes open.
The mind of Nirvana is serene, serene.
The sea of birth and death is stormy, stormy.
There is neither birth nor death.
There is neither beginning nor end.
Just throw away the dualistic views,
you will see all things are intertwining without distinction.
(NOTES. The three hells: the hell of fire, the hell of blood, and the hell of swords.
The five kinds of eyes: human eyes, deva eyes, wisdom eyes, dharma eyes, and Buddha eyes.)
|
5
MÊ NGỘ KHÔNG KHÁC
Mê đi sanh không sắc
Ngộ lại chẳng sắc không.
Sắc không mê ngộ ấy,
Một lý xưa nay đồng.
Vọng dấy tam đồ dấy
Chân thông ngũ nhãn thông.
Niết-bàn tâm vắng lặng
Sanh tử biển trùng trùng.
Chẳng sanh lại chẳng diệt
Không thủy cũng không chung.
Chỉ hay quên nhị kiến
Pháp giới thảy bao dung.
(Bản dịch HT Thanh Từ)
(GHI CHÚ. Tam đồ: địa ngục lửa, địa ngục máu, và địa ngục đao kiếm.
Ngũ nhãn: nhục nhãn, thiên nhãn, huệ nhãn, pháp nhãn, và Phật nhãn.)
|
6
Song for the Pursed Lips
That is wrong if you say there’s a thing anciently and now.
That is right if you say the body is born and burdened with karma.
The five aggregates are bobbing around,
because the four elements are clinging together.
Born in this life, despite being short or tall,
everyone suffers from birth, aging, sickness and death.
Human has a time for success, and a time for failure;
Flower, a time for blossom, and a time for withering;
Nation, a time for rise, and a time for decline;
Destiny, a time for gain, and a time of loss;
Day, a time for dawn, and a time for sunset;
Year, a time for beginning, and a time for end.
Throw away all them – the wealth, fame, and nobility.
Retreat for the way, retreat to a forest or a mountain.
|
6
Ngâm Bĩu Môi
Xưa nay một vật chừ cũng sai,
Thân sanh mang nghiệp chừ cũng phải.
Vì sao ngũ uẩn chừ lăng xăng
Bám chặt tứ đại chừ nương tựa.
Bỗng có cao thấp chừ ngắn dài
Tự chịu sanh già chừ bệnh chết.
Người có thạnh chừ thì có suy
Hoa có tươi chừ thì có héo.
Nước có hưng chừ thì có vong.
Thời có thái chừ thì có bĩ.
Ngày có chiều chừ thì có mai
Năm có chung chừ thì có thủy.
Trở về ẩn đạo chừ núi rừng
Nguội lạnh lợi danh chừ triều thị.
|
The man who sat nine years in Thieu That had the same mind with me.
The man who received dharma transmission at Hoang Mai midnight made me his confidant.
In accord with circumstances, I raise the eyebrows with Lien Xa.
Having high aim, I hear Trieu Chau pat the teeth.
Before words spoken, I already understand and nod my head.
Still in hiding, I live just like toes wiggling inside shoes,
like an awl in pocket away from the fire kiln,
and like a hungry, strong tiger not glancing at the preys.
A bright jewel that has the power to calm the sea
worries not about the waves and winds,
and that has the true color
worries not about the color of purple or pink.
|
Thiếu Thất chín năm chừ cùng ta đồng tâm
Hoàng Mai nửa đêm chừ với ta tri kỷ.
Tùy phần chừ Liên Xã châu mày
Rộng chí chừ Triệu Châu răng gõ.
Dù cho trước tiếng chừ gật đầu
Đâu được trong giày chừ động ngón
Lò hồng không đúc chừ dùi trong đãy
Cọp mạnh đói chừ chẳng liếc mồi.
Minh châu há ngại chừ sóng gió
Sắc chánh sá gì chừ tía hồng.
|
Coming there, you will see appearance and essence shining bright;
You’re then free to grasp or drop, having not a thought in mind.
The stone ox enters the East Sea at midnight,
stirring up coral reefs
and seeing the moon becoming one with water.
(NOTES.
- Thieu That (Shao Shi): the mountain in China where Bodhidharma silently sat for nine years in the early sixth century.
- Hoang Mai (Huangmei): the Sixth Patriarch Hue Nang received dharma transmission at a monastery in Hoang Mai Mountain in the seventh century.
- Lien Xa: the Lotus Society in fourth century China, following the Pure Land School.
- stone ox: symbolizing the unborn mind.)
|
Đến đây rồi chừ sự lý toàn bày
Cầm giữ, buông bỏ chừ đâu cần nghĩ ngợi.
Trâu đá giữa đêm vào biển đông
Càn ngã san-hô, trăng như nước.
(Bản dịch HT Thanh Từ)
(Ghi chú.
- Thiếu Thất: ngọn núi ở Trung Quốc, nơi Bồ Đề Đạt Ma ngồi lặng lẽ chín năm hồi đầu thế kỷ thứ sáu.
- Hoàng Mai: Lục Tổ Huệ Năng được truyền pháp tại một tự viện ở núi Hoàng Mai thế kỷ thứ bảy.
- Liên Xã: một hội ở Trung Quốc thế kỷ thứ tư, theo tông Tịnh Độ.
- trâu đá: biểu tượng cho tâm vô sanh.)
|
7
Self Warning
Days and months, just like water flowing.
Wealth and power, just like cloud floating.
After the wind and fire shatter apart,
the young and old will all become dust.
After the souls and spirits* dissolve away from the form,
body is just like a dream.
Earning a living tosses you daily like a spinning top,
and throws you onstage to keep catching the shadows.
After the red-crowned crane landed in the royal garden and
was named as Cuu Cao Literator, it still is red-crowned.
After the red-tailed fish jumped over
the Vu Mon Gate to become a dragon, it still has the red tail.
Why don’t you turn your head, reflect inwardly, be in accord with the mind essence, and enlighten the conscioussness?
Just step into the path of liberation, complete the perfection of wisdom, and live in normal life with pure mind and its profound manifestations.
|
7
Bài Văn Trữ Từ Tự Răn
Ngày tháng nước chảy
Giàu sang mây trôi.
Gió lửa tan rồi
Trẻ già thành bụi.
Hồn phách lìa, sắc thân như mộng
Cuộc mưu sinh, con rối kéo lôi,
Hằng ngày đùa, đưa tay bắt bóng.
Hạc cửu cao đầu đỏ có thừa
Cá vũ môn đuôi hồng chẳng đổi.
Chẳng quay đầu, hồi quang phản chiếu
Hợp tâm yếu, thức tánh thông minh.
Cầu giải thoát, chánh giác viên thành
Nơi trần tục, tâm thanh diệu dụng.
|
In dreams, things are made;
When awakened, you see all things are truly emptiness.
In dreams, scenes come up, rough and smooth;
When awakened, you see not even a strand of hair or silk.
The pure mind has neither spot nor blemish.
The enduring body has neither past nor future.
Colors of the spring flowers all radiate beautifully.
Images of the autumn moon all are perfectly round.
When thoughts of holy and unholy tie you up,
you go against the truth.
When not a trace of birth and death clings in your mind,
you will suddenly realize the original nature.
When a flash of sensation comes up, the three hells appear.
When a tiny thought arises, the six paths* follow.
From the flow of the seven consciousnesses*, like and dislike feelings emerge.
From the destruction of the three poisons*, neither true nor false exists.
|
Trong mộng tạo tác
Thức rồi đều không.
Trong mộng tạo, sanh thô sanh tế
Tỉnh giấc rồi, không mảy tóc kẽ tơ.
Tâm thanh tịnh chẳng nhơ chẳng bợn
Thân kiên cố không trước không sau.
Sắc xuân hoa đóa đóa tươi hồng
Trăng thu bóng tròn tròn viên diệu.
Buộc niệm phàm thánh
Chỉ hiềm là trái hẳn tướng chân.
Lòng quên tử sanh
Liền liễu ngộ xưa nay tánh thật.
Còn mảy tình tam đồ báo ứng
Tơ hào niệm lục đạo tiếp nhân.
Tùy bảy thức có chán có ưa
Phá ba độc không chân không vọng.
|
Clinging to the image of a self or of a person is very hard to be tamed,
tossing you into the four forms of birth endlessly.
The three poisons of desire, hatred and ignorance draw you into fighting,
flushing you into the nine kinds of birth continuously.
If you follow the ignorance, you will waste this body of the four elements.
If you skillfully transform the impure organs of sense, you will enter the samadhi of True Suchness.
Dualistic views are upside-down, throwing nets in high mountains to try to catch fish.
One suchness is serene and extinguishing, being realized by one who rides donkey backward to the shore of enlightenment.
If your mind is not partial, you are unmoved despite all malicious attacks.
When others malign you, it’s just like they start a wood fire to try to burn the sky;
You see that and feel pathetic toward them.
|
Tướng nhân ngã khó thâu khó nhiếp
Kiếp hà sa luân hồi tứ sanh.
Tham sân si cùng đấu cùng tranh
Số tăng-kỳ lang thang chín loại.
Nhận hướng theo khuôn phép vô minh
Luống uổng mất sắc thân tứ đại.
Khéo chuyển đổi các căn hữu lậu,
Liền chứng vào chánh định chân như.
Điên đảo nhị kiến
Là đem lưới bủa cá đầu non.
Tịch diệt nhất như
Cỡi ngược lừa tiến lên bờ giác.
Trong lòng nếu không thiên không đảng
Tai mặc nghe người mắng người chê,
Cầm lửa đốt trời luống tự nhọc
Mắt được thấy là xót là thương.
|
Killing false thoughts to search for one suchness
is like shouting loud to try pressing down the echoes.
Dropping affliction to search for nirvana
is like running into the sunshine to hide away from the fearful shadows.
You have no way to escape the shackles of fame and wealth, if your mind jumps like a restless monkey and your thoughts gallop like a wild horse.
You will enjoy the freedom away from mistreatment by the Hell Deity, if you return to the place of enlightenment.
Always see the impermanence is flowing swiftly,
never have a step backward, and finally triumph over the six outlaws.
Ignite in your mind the fire of right concentration to burn all afflictions,
and realize the complete nirvana.
If you want to net a phoenix, don’t follow the flight of sparrows.
Now you want to hook a shark, don’t mind about the toads.
|
Cầu chân như mà đoạn vọng niệm
Dường la to để át tiếng vang.
Bỏ phiền não mà giữ Niết-bàn
Tợ sợ bóng chạy vào nắng trốn.
Chợt vậy theo tâm viên ý mã
Khó tránh khỏi lợi buộc danh ràng.
Không quay về Tổ vức đạo tràng
Đâu tránh khỏi Diêm vương ngục tốt.
Đem bốn chữ “vô thường nhanh chóng”
Không thối chuyển, sáu giặc dẹp yên.
Nhóm lửa hồng chánh định đốt tiêu,
Chứng vào được Vô dư Niết-bàn.
Giăng lưới lớn bủa bắt phượng hoàng
Chớ buông chí theo loài chim sẻ.
Nay muốn câu cá ngạc cá kình
Đừng bận bịu ễnh ương ếch nhái.
|
With palms folded together respectfully,
I offer this poem to dharma brothers and everyone,
for each of us in the human realm is already divine and holy.
Please read and go forward.
Shout!
(NOTES:
- souls and spirits: many Vietnamese in the old time believed that every human had three ethereal spirits and seven corporeal spirits. Tue Trung Thuong Sy sometimes wrote with words familiar to his readers in daily life, and then showed the Way of Buddhism with his own poetic style.
- six paths: six directions of reincarnation – hell-dwellers, hungry ghosts, animals, asuras, human beings, and heavenly beings.
- seven consciousnesses: the perceptions of sight, hearing, touch, smell, taste, discriminating thoughts, and self-grasping mind.
- three poisons: desire, hatred, and ignorance.
- four forms of birth: birth from the womb, the egg, the moisture, transformation.
- nine kinds of birth: birth from the womb, the egg, the moisture, transformation; born into heavens of form, of non-form, of thought, of non-thought, of neither thought nor non-thought.)
|
Chấp tay trân trọng
Bè bạn anh em!
Hoặc mỗi người có thánh có linh
Nên ghé mắt nhìn xem tiến tới.
Chao!
(Bản dịch HT Thanh Từ)
(GHI CHÚ:
- hồn phách: nhiều người Việt thời xưa tin rằng mỗi người có ba hồn và bảy phách. Tuệ Trung Thượng Sỹ đôi khi dùng các chữ quen thuộc với độc giả của ngài trong đời thường, và sau mới trình bày Phật Pháp bằng ngôn ngữ đầy thi tính của ngài.
- lục đạo: sáu cõi để tái sinh – địa ngục, ngạ quỹ, súc sanh, a-tu-la, người, và trời.
- bảy thức: nhận thức của mắt, tai, xúc chạm, ngửi, nếm, ý và tâm chấp ngã.
- ba độc: tham, sân, và si.
- tứ sanh: thai sanh, noãn sanh, thấp sanh, hóa sanh.
- chín loại: thai sanh, noãn sanh, thấp sanh, hóa sanh; sanh vào cõi trời hữu sắc, vô sắc, hữu tưởng, phi tưởng, phi tưởng phi phi tưởng.)
|
8
The Weather
Don’t ask where birth and death come from.
In accord with causative factors, the weather takes shape naturally.
The clouds over mountain must form as the mountain peaks.
The water flowing over bedrock slabs can not make the sound of waterfall.
Following the spring every year, flowers smile.
Greeting the dawn every morning, roosters crow.
One who realizes the face of mother will understand
that heavenly and human beings are all false names.
|
8
THỜI TIẾT AN ĐỊNH
Sanh tử do đâu chớ hỏi han
Nhân duyên thời tiết tự nhiên thành.
Mây núi nào không thế mây núi
Nước khe đâu có tiếng đổ ghềnh.
Năm tháng hoa tùy xuân nở nụ
Đêm đêm gà gáy lúc canh năm.
Ai hay nhận được gương mặt mẹ
Mới hiểu trời người thảy giả danh.
(Bản dịch HT Thanh Từ)
|
9
Preserving the Truth
That is enough: My body is so frail.
That’s not about whether an old crane avoids flocks of chicken.
Thousands of blue, and ten thousands of green scenes
would lead you astray from the home country.
At a corner of the ocean and at an edge of the sky,
I am preserving the truth now.
|
9
DƯỠNG CHÂN
Thân hình suy yếu kể đủ chăng?
Hạc lão tránh gà việc chẳng can.
Ngàn xanh muôn tía lầm hương quốc
Góc biển chân trời để dưỡng chân.
(Bản dịch HT Thanh Từ)
|
10
Entering the Dust Realm
With the golden light shimmering on eyelashes,
I stride into the dust realm,
playfully at times jump into a horse’s womb in a northern village,
and at times enter a donkey’s fetus at an eastern house.
Once in a while, I swing the gilded staff to chase away the mud ox,
or throw the iron chain to subdue the stone tiger.
Some day, frost and ice will melt away,
and then hundreds of flowers will bloom again.
|
10
VÀO CÁT BỤI
Xăm xăm cất bước vào bụi đời
Vàng óng đầu mi, mở khơi khơi.
Xóm bắc rong chơi vào bụng ngựa
Nhà đông cười nói nhập thai lừa.
Roi vàng đánh đuổi trâu đất chạy
Dây sắt lôi đầu cọp đá về.
Rồi một ngày mai băng giá hết
Trăm hoa như cũ rộn xuân đài.
(Bản dịch HT Thanh Từ)
|
