Top Book
Chùa Việt
Bài Viết

Sách Đọc (36)


Xem mục lục

Phật bảo A Nan: Nay ông nói, tánh thấy ở trước mặt ông, nghĩa ấy không đúng. Nếu thật ở trước mặt ông và ông thật thấy được nó thì cái tinh túy của cái thấy đã có nơi chốn, chẳng phải không chỉ ra được.
Vậy nay ông cùng Như Lai ngồi trong vuờn Kỳ Đà, xem khắp rừng suối, nhà cửa, cho đến mặt trời mặt trăng, phía trước là sông Hằng. Nay ông đang đứng trước tòa Sư tử của ta, hãy đưa tay chỉ rõ ra các thứ hình tướng kia: chỗ im mát là rừng, ánh sáng là mặt trời, chỗ ngăn ngại là vách, thông suốt là hư không, như thế cho đến cỏ cây, mảy mún, nhỏ lớn khác nhau, nhưng đã có hình tướng thì đều chỉ ra được.

Vậy nếu tánh thấy nhất định hiện ở truớc mặt ông, thì ông hãy lấy tay chỉ đích xác cái gì là tánh thấy. A Nan, ông nên biết, nếu hư không là tánh thấy, đã thành tánh thấy rồi, thì cái gì là hư không?
Nếu vật là cái thấy thì vật đã thành tánh thấy, thì cái gì là vật? Ông hãy phân tích muôn tượng để tách ra tánh thấy sẵn có, sáng tỏ, thanh tịnh, nhiệm mầu để chỉ bày cho ta như các vật kia một cách phân minh không lầm lẫn.
A Nan thưa: Nay con ở trong giảng đường này, xa thấy sông Hằng, trên thấy mặt trời mặt trăng. Đưa tay chỉ ra, đưa mắt mà xem thì những cái chỉ ra được đều là vật, không có cái gì là tánh thấy.

Bạch Thế Tôn, như lời Phật dạy, chẳng những hàng hữu lậu sơ học Thanh Văn chúng con, mà cho đến các vị Bồ tát cũng không thể đối trước hiện tượng muôn vật có thể chỉ ra được tinh túy của cái thấy (kiến tinh) mà lìa ngoài tất cả vật có riêng tự tánh.
Phật nói: Đúng như vậy, đúng như vậy.

………………………………..

Tánh thấy không phải là vật, cho đến không phải hư không, nên không thể chỉ ra là cái gì cụ thể. Nó không có tướng, là Vô tướng. Nó cũng không có riêng tự tánh, là Vô tánh. Vì vô tướng và vô tánh nên nó không tức là cái gì cả. Không tức là cái gì cả nên nó giải thoát khỏi tất cả. Đồng thời vì không có tự tánh nên nó ở khắp tất cả.

Tánh thấy không phải vật, nhưng nhờ có vật, nó mới hiển bày với chúng ta. Như đại dương không phải là sóng, nhưng nhờ có sóng chúng ta mới nhìn ra được đại dương là nền tảng của sóng.

Chỉ một cái ‘không tức là’ này mà tham thiền cho đến tận nguồn sẽ thấy tận mặt tánh thấy ‘không tức là’ này. Cái ‘không tức là’ không thể trả về đâu này luôn thường trụ trước mắt chúng ta.

Xem mục lục