Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa - Tập 17
Khi ấy, Xá Lợi Tử hỏi Thiện Hiện rằng: Nếu tam ma địa chẳng khác Bồ tát Ma ha tát, Bồ tát Ma ha tát chẳng khác tam ma địa. Tam ma địa tức là Bồ tát Ma ha tát, Bồ tát Ma ha tát tức là tam ma địa. Nếu tam ma địa, nếu Bồ tát Ma ha tát đối Bát nhã Ba la mật đa cũng như thế ấy, các Bồ tát Ma ha tát làm sao đối tất cả pháp như thật rõ biết vào tam ma địa?
Thiện Hiện đáp rằng: Nếu Bồ tát Ma ha tát khi vào các định chẳng khởi nghĩ này: Ta nương tất cả pháp tánh bình đẳng, chứng vào đẳng trì như thế như thế. Bởi nhân duyên đây các Bồ tát Ma ha tát tuy nương tất cả pháp tánh bình đẳng, chứng vào đẳng trì như thế như thế, mà đối tất cả pháp tánh bình đẳng và các đẳng trì chẳng khởi tưởng hiểu. Vì cớ sao? Xá Lợi Tử! Vì tất cả pháp và các đẳng trì, hoặc Bồ tát Ma ha tát, hoặc Bát nhã Ba la mật đa đều vô sở hữu. Trong vô sở hữu phân biệt tưởng hiểu không cho khởi vậy.
Khi ấy, Thế Tôn khen Thiện Hiện rằng: Hay thay, hay thay! Như ngươi đã nói. Nên Ta nói ngươi trụ định Vô tránh trong chúng Thanh văn rất là đệ nhất. Do đấy Ta nói cho nghĩa tương ưng trong tánh bình đẳng không trái cải vậy.
Thiện Hiện! Các Bồ tát Ma ha tát muốn học Bát nhã Ba la mật đa nên học như thế. Muốn học tĩnh lự, tinh tiến, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba la mật đa nên học như thế. Muốn học bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi nên học như thế. Như vậy, cho đến muốn học Phật mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng nên học như thế.
Khi ấy, Xá Lợi Tử tức thưa Phật rằng: Nếu Bồ tát Ma ha tát làm học như thế là chính học Bát nhã Ba la mật đa chăng? Cho đến là chính học mười tám pháp Phật bất cộng chăng?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát làm học như thế là chính học Bát nhã Ba la mật đa, vì đem vô sở đắc làm phương tiện vậy. Cho đến là chính học mười tám pháp Phật bất cộng, vì đem vô sở đắc làm phương tiện vậy.
Khi ấy, Xá Lợi Tử lại thưa Phật rằng: Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đều đem vô sở đắc làm phương tiện học Bát nhã Ba la mật đa chăng? Cho đến đều đem vô sở đắc làm phương tiện học mười tám pháp Phật bất cộng chăng?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế đều đem vô sở đắc làm phương tiện học Bát nhã Ba la mật đa. Cho đến đều đem vô sở đắc làm phương tiện học mười tám pháp Phật bất cộng.
Xá Lợi Tử nói: Vô sở đắc ấy là nói những gì bất khả đắc ư?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Ngã bất khả đắc cho đến kiến giả bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Uẩn, xứ, giới bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Vô minh bất khả đắc cho đến lão tử bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Bốn thánh đế bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Cõi Dục, Sắc, Vô sắc bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Bốn niệm trụ bất khả đắc cho đến tám thánh đạo chi bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Phật mười lực bất khả đắc cho đến mười tám pháp Phật bất cộng bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Bố thí Ba la mật đa bất khả đắc cho đến bát nhã Ba la mật đa bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Dự lưu bất khả đắc cho đến A la hán bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Độc giác bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy. Bồ tát bất khả đắc, Như Lai bất khả đắc, rốt ráo tịnh vậy.
Xá Lợi Tử nói: Thế Tôn đã nói rốt ráo tịnh ấy là những nghĩa nào? Phật nói: Xá Lợi Tử! Tức tất cả pháp chẳng sanh chẳng diệt, vô nhiễm vô tịnh, chẳng nổi chẳng chìm, vô đắc vô vi. Như vậy gọi là nghĩa rốt ráo tịnh.
Khi ấy, Xá Lợi Tử lại thưa Phật rằng: Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế là học pháp nào?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi học như thế, đối tất cả pháp đều vô sở học. Vì cớ sao? Xá Lợi Tử! Chẳng phải tất cả pháp như vậy mà có, như các ngu phu dị sanh sở chấp, nên với trong học.
Xá Lợi Tử nói: Nếu vậy, các pháp như sao mà có? Phật nói: Các pháp như vô sở hữu, như vậy mà có. Nếu đối pháp vô sở hữu như thế chẳng năng thấu rõ nói gọi vô minh.
Xá Lợi Tử nói: Những pháp nào vô sở hữu, nếu chẳng thấu rõ nói gọi vô minh? Phật nói: Xá Lợi Tử! Sắc vô sở hữu, thọ tưởng hành thức vô sở hữu, vì nội không vậy, cho đến vô tánh tự tánh không vậy. Như vậy cho đến bốn niệm trụ vô sở hữu, cho đến mười tám pháp Phật bất cộng vô sở hữu, vì nội không vậy, cho đến vô tánh tự tánh không vậy.
Xá Lợi Tử! Ngu phu dị sanh nếu đối pháp vô sở hữu như thế chẳng năng thấu rõ, nói gọi vô minh. Kia do vô minh và thế lực ái, phân biệt chấp trước hai bên đoạn thường. Bởi đấy chẳng biết chẳng thấy các pháp tánh vô sở hữu, phân biệt các pháp. Bởi phân biệt nên bèn chấp trước sắc thọ tưởng hành thức, cho đến chấp trước mười tám pháp Phật bất cộng. Bởi chấp trước nên phân biệt các pháp tánh vô sở hữu. Bởi đây đối pháp chẳng biết chẳng thấy.
Xá Lợi Tử nói: Với những pháp nào chẳng biết chẳng thấy?
Phật nói: Đối sắc chẳng biết chẳng thấy. Đối thọ tưởng hành thức chẳng biết chẳng thấy. Cho đến đối mười tám pháp Phật bất cộng chẳng biết chẳng thấy. Bởi đối các pháp chẳng biết chẳng thấy đọa ở trong số ngu phu dị sanh chẳng năng ra khỏi.
Xá Lợi Tử nói: Kia ở chỗ nào chẳng năng ra khỏi? Phật nói: Kia ở cõi Dục, cõi Sắc, Vô sắc chẳng năng ra khỏi. Bởi ở ba cõi chẳng năng ra khỏi, đối pháp Thanh văn chẳng thành xong được, đối pháp Độc giác chẳng thành xong được, đối pháp Bồ tát chẳng thành xong được, đối pháp chư Phật chẳng thành xong được. Bởi đối tam thừa chẳng thành xong được, nên đối các pháp chẳng tin chịu được.
Xá Lợi Tử nói: Kia đối pháp nào chẳng tin chịu được? Phật nói: Kia đối sắc không chẳng tin chịu được. Đối thọ tưởng hành thức không chẳng tin chịu được. Cho đến đối mười tám pháp Phật bất cộng không chẳng tin chịu được. Bởi chẳng tin chịu nên chẳng trụ được.
Xá Lợi Tử nói: Đối những pháp nào kia chẳng trụ được? Phật nói: Xá Lợi Tử! Đối bố thí Ba la mật đa cho đến bát nhã Ba la mật đa, kia chẳng trụ được. Đối bậc Bất thối chuyển cho đến mười tám pháp Phật bất cộng, kia chẳng trụ được. Bởi đấy nên gọi ngu phu dị sanh, vì đối các pháp chấp trước hữu tánh.
Xá Lợi Tử nói: Kia đối pháp nào chấp trước hữu tánh? Phật nói: Kia đối sắc chấp trước hữu tánh, đối thọ tưởng hành thức chấp trước hữu tánh. Đối nhãn xứ chấp trước hữu tánh, cho đến đối ý xứ chấp trước hữu tánh. Đối sắc xứ chấp trước hữu tánh, cho đến đối pháp xứ chấp trước hữu tánh. Đối nhãn giới chấp trước hữu tánh, cho đến đối ý thức giới chấp trước hữu tánh. Đối tham sân si chấp trước hữu tánh. Đối các kiến thú chấp trước hữu tánh. Đối bốn niệm trụ chấp trước hữu tánh, cho đến đối mười tám pháp Phật bất cộng chấp trước hữu tánh.
Khi ấy, Xá Lợi Tử thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Vả có Bồ tát Ma ha tát làm học như thế chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí ư?
Phật bảo: Xá Lợi Tử! Có Bồ tát Ma ha tát làm học như thế chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Xá Lợi Tử nói: Đây những nói sao?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát không phương tiện khéo léo, đối Bát nhã Ba la mật đa phân biệt chấp trước. Đối tĩnh lự, tinh tiến, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba la mật đa, phân biệt chấp trước. Đối bốn niệm trụ phân biệt chấp trước, cho đến đối mười tám pháp Phật bất cộng phân biệt chấp trước. Bởi chấp trước này đối nhất thiết trí, đạo tướng trí, nhất thiết tướng trí cũng khởi chấp trước. Vì nhân duyên đây, có Bồ tát Ma ha tát làm học như thế chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Xá Lợi Tử nói: Bồ tát Ma ha tát này khi học như thế quyết định chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí ư?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này khi học như thế quyết định chẳng phải học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Khi ấy, Xá Lợi Tử lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Sao là Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa, là học Bát nhã Ba la mật đa, khi học như thế bèn năng thành xong Nhất thiết trí trí?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa, chẳng thấy Bát nhã Ba la mật đa, cho đến chẳng thấy nhất thiết tướng trí. Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa như thế là học Bát nhã Ba la mật đa. Khi học như thế thời năng thành xong Nhất thiết trí trí. Vì cớ sao? Xá Lợi Tử! Vì vô sở đắc làm phương tiện vậy.
Xá Lợi Tử nói: Bồ tát Ma ha tát này đối pháp nào vô sở đắc làm phương tiện ư?
Phật nói: Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành bố thí Ba la mật đa, đối bố thí Ba la mật đa vô sở đắc làm phương tiện. Cho đến khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối Bát nhã Ba la mật đa vô sở đắc làm phương tiện. Cho đến khi tới Bồ Đề, đối Bồ Đề vô sở đắc làm phương tiện. Cho đến khi cầu nhất thiết tướng trí, đối nhất thiết tướng trí vô sở đắc làm phương tiện.
Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát tu học Bát nhã Ba la mật đa như thế là học Bát nhã Ba la mật đa. Khi học như thế thời năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Xá Lợi Tử nói: Bồ tát Ma ha tát này khi tu học Bát nhã Ba la mật đa lấy những gì vô sở đắc làm phương tiện ư? Phật nói: Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này khi tu học Bát nhã Ba la mật đa lấy nội không vô sở đắc làm phương tiện; cho đến lấy vô tánh tự tánh không vô sở đắc làm phương tiện. Do nhân duyên này chóng năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Hội Thứ Hai
Phẩm Huyễn Dụ
Thứ 10
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Giả sử có kẻ hỏi rằng: Nếu có huyễn sĩ năng học Bát nhã Ba la mật đa, cho đến năng học bố thí Ba la mật đa. Kia năng thành xong Nhất thiết trí trí chăng? Nếu có huyễn sĩ năng học bốn niệm trụ cho đến năng học mười tám pháp Phật bất cộng. Kia năng thành xong Nhất thiết trí trí chăng? Tôi bị hỏi đây sẽ đáp cách nào?
Phật bảo: Thiện Hiện! Ta lại hỏi ngươi, tùy ý ngươi đáp. Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Sắc cùng huyễn có khác chăng? Thọ tưởng hành thức cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Nhãn xứ cùng huyễn có khác chăng? Cho đến ý xứ cùng huyễn có khác chăng? Sắc xứ cùng huyễn có khác chăng? Cho đến pháp xứ cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Nhãn giới cùng huyễn có khác chăng? Cho đến ý giới cùng huyễn có khác chăng? Sắc giới cùng huyễn có khác chăng? Cho đến pháp giới cùng huyễn có khác chăng? Nhãn thức giới cùng huyễn có khác chăng? Cho đến ý thức giới cùng huyễn có khác chăng? Nhãn xúc cùng huyễn có khác chăng? Cho đến ý xúc cùng huyễn có khác chăng? Nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cùng huyễn có khác chăng? Cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Bốn niệm trụ cùng huyễn có khác chăng? Cho đến tám thánh đạo chi cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Không giải thoát môn cùng huyễn có khác chăng? Vô tướng, vô nguyện giải thoát môn cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Bố thí Ba la mật đa cùng huyễn có khác chăng? Cho đến mười tám pháp Phật bất cộng cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề cùng huyễn có khác chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng khác. Vì cớ sao?
Bạch Thế Tôn! Sắc chẳng khác huyễn, huyễn chẳng khác sắc. Sắc tức là huyễn, huyễn tức là sắc. Như vậy cho đến chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề chẳng khác huyễn, huyễn chẳng khác chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề tức là huyễn, huyễn tức là chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.
Phật nói: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Huyễn có tạp nhiễm có thanh tịnh chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng có.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Huyễn có sanh có diệt chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng có.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Nếu pháp không tạp nhiễm, không thanh tịnh, không sanh không diệt, pháp ấy năng học Bát nhã Ba la mật đa thành xong Nhất thiết trí trí được chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng được.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Với trong năm uẩn khởi tưởng đẳng tưởng, thi thiết lời nói giả danh Bồ tát Ma ha tát chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Như vậy.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Với trong năm uẩn khởi tưởng đẳng tưởng, thi thiết lời nói, giả kiến lập ấy, có sanh có diệt, có tạp nhiễm có thanh tịnh chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng có.
Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Nếu pháp không tưởng không đẳng tưởng, không thi thiết, không lời nói, không giả danh, không thân không thân nghiệp, không ngữ không ngữ nghiệp, không ý không ý nghiệp, không tạp nhiễm không thanh tịnh, không sanh không diệt pháp ấy năng học Bát nhã Ba la mật đa, thành xong Nhất thiết trí trí được chăng? Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng được.
Phật nói: Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát đem vô sở đắc mà làm phương tiện tu học Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, chóng năng thành xong Nhất thiết trí trí.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Nếu Bồ tát Ma ha tát muốn chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề phải như huyễn sĩ thường học Bát nhã Ba la mật đa. Vì cớ sao? Bạch Thế Tôn! Phải biết huyễn sĩ tức là năm uẩn.
Phật bảo: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Năm uẩn như huyễn năng học Bát nhã Ba la mật đa, sẽ được thành xong Nhất thiết trí trí chăng?
Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng được. Vì cớ sao? Bạch Thế Tôn! Năm uẩn như huyễn, lấy vô tánh làm tự tánh. Vì vô tánh tự tánh bất khả đắc vậy.
Phật bảo: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Năm uẩn như mộng năng học Bát nhã Ba la mật đa, sẽ được thành xong Nhất thiết trí trí chăng?
Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng được. Vì cớ sao? Bạch Thế Tôn! Năm uẩn như mộng, lấy vô tánh làm tự tánh. Vì vô tánh tự tánh bất khả đắc vậy.
Phật nói: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Năm uẩn như vang, như bóng sáng, như tượng, như ánh nắng, như không hoa, như biến hóa, như thành tầm hương năng học Bát nhã Ba la mật đa, sẽ được thành xong Nhất thiết trí trí chăng?
Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng được. Vì cớ sao? Bạch Thế Tôn! Năm uẩn như vang cho đến như thành tầm hương lấy vô tánh làm tự tánh. Vì vô tánh tự tánh bất khả đắc vậy.
Phật nói: Thiện Hiện! Nơi ý hiểu sao? Năm uẩn như huyễn thảy đều có tánh khác chăng?
Thiện Hiện đáp rằng: Bạch Thế Tôn! Chẳng có. Vì cớ sao? Bạch Thế Tôn! Sắc thọ tưởng hành thức như huyễn thảy tức là sắc thọ tưởng hành thức như mộng thảy. Năm uẩn như huyễn thảy tức là sáu căn như huyễn thảy. Sáu căn như huyễn thảy tức là năm uẩn như huyễn thảy. Như vậy, tất cả đều do nội không nên bất khả đắc, cho đến vô tánh tự tánh không nên bất khả đắc.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Các Bồ tát Ma ha tát mới tới Đại thừa, nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, tâm kia hầu không kinh e sợ chăng?
Phật bảo: Thiện Hiện! Các Bồ tát Ma ha tát mới tới Đại thừa, khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, nếu không phương tiện khéo léo và chẳng được bạn lành nhiếp thọ ấy là nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, tâm kia có kinh có e có sợ.
Tôn giả Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bồ tát Ma ha tát bậc nào khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo léo, nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, tâm kia chẳng kinh chẳng e chẳng sợ?
Phật bảo: Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đem tâm tương ưng Nhất thiết trí trí quán tưởng sắc vô thường cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức vô thường cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc khổ cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức khổ cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc vô ngã cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức vô ngã cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc bất tịnh cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức bất tịnh cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc không cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức không cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc vô tướng cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức vô tướng cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc vô nguyện cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức vô nguyện cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc vắng lặng cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức vắng lặng cũng bất khả đắc. Quán tướng sắc xa lìa cũng bất khả đắc, quán tướng thọ tưởng hành thức xa lìa cũng bất khả đắc.
Thiện Hiện! Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo léo, nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, nơi tâm chẳng kinh chẳng e chẳng sợ.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát tác quán đây rồi, lại tác nghĩ này: Ta sẽ đem vô sở đắc làm phương tiện vì tất cả hữu tình thuyết năm uẩn như thế tướng vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Thiện Hiện! Đấy là Bồ tát Ma ha tát này khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không trước bố thí Ba la mật đa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa xa lìa tác ý tương ưng Thanh văn Độc giác, suy nghĩ tướng năm uẩn vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc, đem vô sở đắc làm phương tiện vậy. Thiện Hiện! Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không trước tịnh giới Ba la mật đa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem vô sở đắc mà làm phương tiện, quán pháp như vậy tướng vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Năng đối trong ấy an nhẫn vui vẻ, nơi tâm chẳng kinh chẳng e chẳng sợ. Thiện Hiện! Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không trước an nhẫn Ba la mật đa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa đem tâm tương ưng Nhất thiết trí trí, thường quán tướng năm uẩn vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Dù đem vô sở đắc làm phương tiện mà thường chẳng xả tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, năng tu Bát nhã Ba la mật đa. Thiện Hiện! Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không trước tinh tiến Ba la mật đa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, chẳng đem tác ý tương ưng Thanh văn Độc giác suy nghĩ tướng năm uẩn vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Vì đem vô sở đắc làm phương tiện, nên với trong chẳng khởi tác ý tương ưng Thanh văn Độc giác và các tâm phi thiện tán loạn chướng ngại Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Thiện Hiện! Đấy là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không trước tĩnh lự Ba la mật đa.
Lại nữa, Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, như thật xem xét phi không sắc nên sắc không. Sắc tức là không, không tức là sắc, thọ tưởng hành thức cũng như thế.
Phi không nhãn xứ nên nhãn xứ không. Nhãn xứ tức là không, không tức là nhãn xứ. Cho đến ý xứ cũng như thế.
Phi không sắc xứ nên sắc xứ không. Sắc xứ tức là không, không tức là sắc xứ. Cho đến pháp xứ cũng như thế.
Phi không nhãn xứ nên nhãn giới không. Nhãn giới tức là không, không tức là nhãn giới. Cho đến ý giới cũng như thế.
Phi không sắc giới nên sắc giới không. Sắc giới tức là không, không tức là sắc giới. Cho đến pháp giới cũng như thế.
Phi không nhãn thức giới nên nhãn thức giới không. Nhãn thức giới tức là không, không tức là nhãn thức giới. Cho đến ý thức giới cũng như thế.
Phi không nhãn xúc nên nhãn xúc không. Nhãn xúc tức là không, không tức là nhãn xúc. Cho đến ý xúc cũng như thế.
Phi không nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ, nên nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ không. Nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ tức là không, không tức là nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ. Cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ cũng như thế.
Phi không bốn niệm trụ nên bốn niệm trụ không. Bốn niệm trụ tức là không, không tức là bốn niệm trụ. Như vậy cho đến phi không mười tám pháp Phật bất cộng, nên mười tám pháp Phật bất cộng không. Mười tám pháp Phật bất cộng tức là không, không tức là mười tám pháp Phật bất cộng.
Thiện Hiện! Đấy là Bồ tát Ma ha tát không trước Bát nhã Ba la mật đa.
Thiện Hiện! Như vậy, Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa có phương tiện khéo léo nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, nơi tâm chẳng kinh chẳng e chẳng sợ.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Sao là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa được các bạn lành nhiếp thọ, nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, nơi tâm chẳng kinh chẳng e chẳng sợ?
Phật bảo: Thiện Hiện! Bạn lành các Bồ tát Ma ha tát ấy là: Nếu năng đem vô sở đắc mà làm phương tiện nói tướng sắc vô thường cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức vô thường cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc khổ cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức khổ cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc vô ngã cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức vô ngã cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc bất tịnh cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức bất tịnh cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc không cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức không cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc vô tướng cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức vô tướng cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc vô nguyện cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức vô nguyện cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc vắng lặng cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức vắng lặng cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc xa lìa cũng bất khả đắc, nói tướng thọ tưởng hành thức xa lìa cũng bất khả đắc. Và khuyên nương đây siêng tu căn lành, chẳng cho hồi hướng Thanh văn Độc giác, chỉ khiến cầu được Nhất thiết trí trí. Thiện Hiện! Đấy là bạn lành Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn lành các Bồ tát Ma ha tát ấy là: Nên năng đem vô sở đắc mà làm phương tiện, nói tướng nhãn xứ cho đến ý xứ vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc xứ cho đến pháp xứ vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Và khuyên nương đây siêng tu căn lành, chẳng cho hồi hướng Thanh văn, Độc giác, chỉ khiến cầu được Nhất thiết trí trí. Thiện Hiện! Đấy là bạn lành Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn lành các Bồ tát Ma ha tát ấy là: Nếu năng đem vô sở đắc mà làm phương tiện, nói tướng nhãn giới cho đến ý giới vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Nói tướng sắc giới cho đến pháp giới vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Nói tướng nhãn thức giới cho đến ý thức giới vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Nói tướng nhãn xúc cho đến ý xúc vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Nói tướng nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ vô thường cũng bất khả đắc. Tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa cũng bất khả đắc. Và khuyên nương đây siêng tu căn lành, chẳng cho hồi hướng Thanh văn Độc giác, chỉ khiến cầu được Nhất thiết trí trí. Thiện Hiện! Đấy là bạn lành Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn lành các Bồ tát Ma ha tát ấy là: Nên năng đem vô sở đắc mà làm phương tiện, dù nói tu bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi bất khả đắc; dù nói tu không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn bất khả đắc; dù nói tu Phật mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng bất khả đắc; dù nói tu nhất thiết trí cho đến Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề bất khả đắc, mà vẫn khuyên nương đây siêng tu căn lành, chẳng cho hồi hướng Thanh văn Độc giác, chỉ khiến cầu được Nhất thiết trí trí. Thiện Hiện! Đấy là bạn lành Bồ tát Ma ha tát.
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa được bạn lành này nhiếp thọ, thời nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, nơi tâm chẳng kinh chẳng e chẳng sợ.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Sao là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không phương tiện khéo léo, nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, tâm kia có kinh có e có sợ?
Phật bảo: Thiện Hiện! Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí tu hành Bát nhã Ba la mật đa. Với tu Bát nhã Ba la mật đa có đắc có ỷ. Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí tu hành tĩnh lự, tinh tiến, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba la mật đa. Với tu tĩnh lự cho đến bố thí Ba la mật đa có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí quán sắc thọ tưởng hành thức nội không, ngoại không, nội ngoại không, không không, đại không, thắng nghĩa không, hữu vi không, vô vi không, tất cánh không, vô tế không, tán vô tán không, bổn tánh không, tự tướng không, cộng tướng không, nhất thiết pháp không, bất khả đắc không, vô tánh không, tự tánh không, vô tánh tự tánh không. Với quán sắc thọ tưởng hành thức không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí quán nhãn xứ cho đến ý xứ nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán nhãn xứ cho đến ý xứ không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, quán sắc xứ cho đến pháp xứ nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán sắc xứ cho đến pháp xứ không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, quán nhãn giới cho đến ý giới nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán nhãn giới cho đến ý giới không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, quán sắc giới cho đến pháp giới nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán sắc giới cho đến pháp giới không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, quán nhãn thức giới cho đến ý thức giới nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán nhãn thức giới cho đến ý thức giới không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, quán nhãn xúc cho đến ý xúc nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán nhãn xúc cho đến ý xúc không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, quán nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ nội không cho đến vô tánh tự tánh không. Với quán nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ không, có đắc có ỷ.
Đem hữu sở đắc làm phương tiện, bởi rời tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, tu hành bốn niệm trụ cho đến mười tám pháp Phật bất cộng. Với tu bốn niệm trụ cho đến mười tám pháp Phật bất cộng không, có đắc có ỷ.
Thiện Hiện! Như vậy Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa không phương tiện khéo léo, nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, nơi tâm có kinh có e có sợ.
Bấy giờ, cụ thọ Thiện Hiện lại thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Sao là Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa bị các bạn ác nhiếp thọ, nên nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, tâm kia có kinh có e có sợ?
Phật bảo: Thiện Hiện! Bạn ác các Bồ tát Ma ha tát là nếu dạy nhàm lìa Bát nhã Ba la mật đa, hoặc dạy nhàm lìa tĩnh lự, tinh tiến, an nhẫn, tịnh giới, bố thí Ba la mật đa. Là nói lời này: “Khốn thay, nam tử! Các ngươi đối đây chẳng nên tu học. Sở dĩ vì sao? Sáu thứ Ba la mật đa như thế chẳng phải Phật nói, là kẻ văn tụng chế tạo để dối gạt. Vậy nên các ngươi chẳng nên nghe tập, chẳng nên thọ trì, chẳng nên đọc tụng, chẳng nên suy nghĩ, chẳng nên suy cứu, chẳng nên vì người tuyên nói khai thị”. Thiện Hiện! Đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác các Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Phật đến dạy Bồ tát nhàm lìa sáu thứ Ba la mật đa. Nói: “Thiện nam tử! Các ngươi dùng tu sáu thứ Ba la mật đa này làm chi?” Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Phật đến vì Bồ tát tuyên nói khai thị pháp tương ưng Thanh văn Độc giác, chỗ gọi Khế Kinh cho đến Luận Nghĩa, phân biệt rõ ràng khiến chuyên tu học. Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Phật đến chỗ Bồ tát nói lời như vầy: “Ngươi chẳng phải Bồ tát, không có tâm Bồ đề, chẳng thể an trụ bậc Bất thối chuyển được, chẳng năng chứng được sở cầu Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề”. Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Phật đến bảo Bồ tát Ma ha tát rằng: “Các ngươi phải biết sắc không, vô ngã, ngã sở; thọ tưởng hành thức không, vô ngã, ngã sở. Nhãn xứ không, vô ngã, ngã sở; cho đến ý xứ không, vô ngã, ngã sở. Sắc xứ không, vô ngã, ngã sở; cho đến pháp xứ không, vô ngã, ngã sở. Nhãn giới không, vô ngã, ngã sở; cho đến ý giới không, vô ngã, ngã sở. Sắc giới không, vô ngã, ngã sở; cho đến pháp giới không, vô ngã, ngã sở. Nhãn thức giới không, vô ngã, ngã sở; cho đến ý thức giới không, vô ngã, ngã sở. Nhãn xúc không, vô ngã, ngã sở; cho đến ý xúc không, vô ngã, ngã sở. Nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ không, vô ngã, ngã sở; cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ không, vô ngã, ngã sở.
Bốn niệm trụ không, vô ngã, ngã sở; cho đến tám thánh đạo chi không, vô ngã, ngã sở. Bố thí Ba la mật đa không, vô ngã, ngã sở; cho đến Bát nhã Ba la mật đa không, vô ngã, ngã sở. Không giải thoát môn không, vô ngã, ngã sở; vô tướng, vô nguyện giải thoát môn không, vô ngã, ngã sở. Phật mười lực không, vô ngã, ngã sở; cho đến mười tám pháp Phật bất cộng không, vô ngã, ngã sở. Dùng chi Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề?” Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Độc giác đến chỗ Bồ tát nói lời như vầy: “Khốn thay, thiện nam tử! Đông tây nam bắc bốn phía trên dưới mười phương thế giới tất cả Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, Thanh văn, Bồ tát thảy đều không có. Ngươi đối việc này nên thâm tín thọ, chớ tự cần khổ muốn cầu cúng dường, lóng nghe Chánh pháp, như nói tu hành”. Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Thanh văn đến chỗ Bồ tát, khiến thâm nhàm lìa tác ý tương ưng Nhất thiết trí trí, khiến rất vui mừng tác ý tương ưng Thanh văn, Độc giác. Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma hoá làm hình tượng thầy thân giáo quỹ phạm, đến chỗ Bồ tát khiến thâm nhàm lìa thắng hạnh Bồ tát, chỗ gọi bố thí Ba la mật đa cho đến Bát nhã Ba la mật đa, và khiến nhàm lìa Nhất thiết trí trí, chỗ gọi Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề; mà chỉ dạy tu tập ba môn giải thoát, mau chứng Thanh văn hoặc bậc Độc giác, chẳng tới Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng cha mẹ đến chỗ Bồ tát bảo rằng: “Con, con! Ngươi nên tinh siêng cầu chứng quả Dự lưu, Nhất lai, Bất hoàn, A la hán, đủ được lìa hẳn đại khổ sanh tử, mau chứng Niết bàn, rốt ráo an vui; dùng chi xa tới chư Phật Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Kẻ cầu Bồ đề cần trải vô lượng vô số đại kiếp luân hồi sanh tử, giáo hóa hữu tình; xả mạng xả thân, cắt chi cắt đốt, uổng tự khổ nhọc, rồi ai biết ơn ngươi sở cầu Bồ đề hoặc chứng chẳng chứng?” Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Lại nữa, Thiện Hiện! Bạn ác Bồ tát Ma ha tát là nếu chẳng vì nói việc ma, lỗi ma, rằng có ác ma làm hình tượng Bí sô đến chỗ Bồ tát, đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng sắc vô thường thật có khá được. Nói tướng thọ tưởng hành thức vô thường thật có khá được. Nói tướng sắc khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được. Nói tướng thọ tưởng hành thức khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng nhãn xứ cho đến ý xứ vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng sắc xứ cho đến pháp xứ vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng nhãn giới cho đến ý giới vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng sắc giới cho đến pháp giới vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng nhãn thức giới cho đến ý thức giới vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng nhãn xúc cho đến ý xúc vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói tướng nhãn xúc làm duyên sanh ra các thọ cho đến ý xúc làm duyên sanh ra các thọ vô thường, tướng khổ, tướng vô ngã, tướng bất tịnh, tướng không, tướng vô tướng, tướng vô nguyện, tướng vắng lặng, tướng xa lìa thật có khá được.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói bốn niệm trụ cho đến tám thánh đạo chi thật có khá được, khiến kia tu học. Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói Bố thí Ba la mật đa cho đến Bát nhã Ba la mật đa thật có khá được, khiến kia tu học.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói không, vô tướng, vô nguyện giải thoát môn thật có khá được, khiến kia tu học. Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói đà la ni môn thật có khá được, khiến kia tu học.
Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói năm nhãn, sáu thần thông thật có khá được, khiến kia tu học. Đem hữu sở đắc mà làm phương tiện nói Phật mười lực cho đến mười tám pháp Phật bất cộng thật có khá được, khiến kia tu học. Thiện Hiện! Nếu chẳng vì nói các việc như thế, khiến cho giác ngộ, phải biết đấy là bạn ác Bồ tát Ma ha tát.
Nếu Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa bị bạn ác đây nhiếp thọ, thời nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa thẳm sâu như thế, nơi tâm có kinh có e có sợ. Vậy nên, Bồ tát Ma ha tát khi tu hành Bát nhã Ba la mật đa, đối với các bạn ác nên quan sát kỹ, phương tiện xa lìa.
