Nếu bạn có đủ tỉnh thức, có đủ nhận thức và có thể quan sát cách bạn giao
tiếp với người khác thì bạn có thể nhận ra những thay đổi rất vi tế trong cách bạn
nói chuyện, trong thái độ, và cách bạn cư cử,… tùy thuộc vào người mà bạn đang
tiếp xúc. Lúc đầu thì bạn dễ nhận thấy điều này ở người khác hơn, sau đó thì bạn
mới có thể nhận thấy ở trong chính bạn. Cách bạn nói chuyện với chủ tịch của
một công ty có thể rất khác so với cách bạn nói chuyện với một người lao công.
Cách bạn nói chuyện với một đứa trẻ rất khác với cách bạn nói chuyện với một
người lớn. Tại sao? Là vì bạn đang diễn một vai tuồng. Bạn không còn là con
người thực của bạn khi bạn đang tiếp xúc với ông chủ tịch hay với người lao
công, hay với đứa bé. Khi bạn đi vào một cửa hàng, nhà hàng, ngân hàng, hoặc
bưu điện, bạn có thể bắt gặp mình đang rơi vào những vai diễn đã được xã hội
quy định. Khi là một khách hàng thì bạn phải ăn nói và xử sự như thế. Khi bạn là
một khách hàng, thì cô bán hàng hay anh bồi bàn sẽ tiếp đãi bạn một cách tương
ứng, vì họ là những người cũng đang diễn những vai tương ứng với vai mà bạn
đang diễn. Một số các khuôn mẫu cư xử đã được quy định sẽ diễn ra giữa hai con
người quyết định bản chất của sự giao tiếp này. Thay vì là sự giao tiếp giữa
người với người thì ở đây các khuôn mẫu cư xử đã-được-khái-niệm-hóa đang
giao tiếp với nhau5. Con người càng đồng nhất với những vai diễn đặc thù của
mình thì quan hệ của họ càng trở nên thiếu chân thực.
Bạn lưu giữ trong đầu một hình ảnh, một cách hiểu của bạn về người kia, và
ngay cả về chính con người của bạn, đặc biệt trong tương quan giữa bạn với
người mà bạn đang giao tiếp. Vì thế "bạn" không đang thực sự giao tiếp với
người kia mà chỉ là suy nghĩ của chính bạn về bạn đang giao tiếp với suy nghĩ
của bạn về người kia và ngược lại. Ở phía bên kia cũng có một quá trình tương
tự, vì thế mọi quan hệ bản ngã giữa hai người trong thực tế đã trở thành một quan
hệ giữa những khái niệm hư cấu của ta về người khác. Vì thế chẳng có gì đáng
ngạc nhiên khi ta thấy có rất nhiều xung đột trong các quan hệ vì trong đó không
có một quan hệ đích thực.