Top Book
Chùa Việt
Bài Viết

Sách Đọc (36)


Xem mục lục

 

 

Chương 11: Viên Giác

Lúc đó, Bồ tát Viên Giác, ở trong đại chúng, từ tòa ngồi đứng dậy, đảnh lễ chân Phật, nhiễu phía hữu 3 vòng, quỳ dài chắp tay, mà bạch Phật rằng:
Đại bi Thế Tôn! Ngài vì lũ chúng con, nói rộng về thứ thứ phương tiện của tịnh giác, khiến cho chúng sinh ở đời mạt, có được thêm phần lợi ích lớn. Bạch Thế Tôn! Chúng con hiện đã được khai ngộ, nhưng nếu sau khi Ngài nhập diệt, chúng sinh ở đời mạt, những người hãy chưa được ngộ, phải an trụ như thế nào, để tu tập cảnh giới thanh tịnh Viên Giác này? Ba thứ tịnh quán nào trong Viên Giác này, phải tu phép quán nào trước? Kính xin Phật dấy lòng đại bi, vì chư đại chúng và chúng sinh đời mạt, ban cho những lợi ích to lớn.
Nói như thế rồi, 5 vóc gieo xuống đất, thỉnh cầu như thế, trước sau 3 lần.

Khi bấy giờ, Đức Thế Tôn bảo Bồ tát Viên Giác rằng: Tốt lắm thay! Tốt lắm thay! Thiện nam tử! Như các ông mới có thể hỏi về phương tiện như thế ở Như Lai, để đem lại lợi ích lớn, ban cho mọi chúng sinh. Ông nay nghe cho kỹ, ta sẽ vì ông nói.

Khi đó, Bồ tát Viên Giác vui mừng, vâng lời Phật dạy và chư đại chúng đều im lặng lắng nghe.

Thiện nam tử! Hết thảy chúng sinh, nếu khi Phật còn tại thế, hay sau khi nhập diệt, hoặc ở thời mạt pháp, có mọi chúng sinh, đủ căn tính đại thừa, tin ở tâm Đại Viên Giác bí mật của Phật, yên ở nơi mà muốn phát tâm tu hành, nếu ở chốn già lam, nơi đồ chúng, vì có nhiều duyên sự, thì tùy phần tư duy quan sát như ta đã nói. Nếu lại không có nhân duyên ở việc lợi tha, thì nên kiến tạo đạo tràng, thiết lập từng kỳ hạn. Như thiết lập trường kỳ 120 ngày, trung kỳ 100 ngày, hạ kỳ 80 ngày, và phải an trí đạo tràng ở nơi thanh tịnh. Như thời Phật còn tại thế, chỉ nên chính tư duy. Nếu Phật diệt độ rồi, phải bài trí hình tượng, để tâm quan sát, mắt tưởng tượng sinh nhớ nghĩ chân chính, coi cũng như ngày Phật còn trụ thế. Trong nơi đạo tràng, phải trang trí phan phướn, phẩm vật hương hoa, ở 37 ngày đầu, chuyên đảnh lễ danh hiệu chư Phật khắp mười phương, cầu thương xót sám hối, gặp cảnh giới tốt được an tâm nhẹ nhàng. 37 ngày đã qua rồi, thời chỉ chuyên nhiếp niệm. Nếu gặp ngày đầu hạ, pháp 3 tháng an cư, nên làm pháp chỉ trụ của thanh tịnh Bồ tát, tâm thoát cảnh giới Thanh văn, không câu nệ ở đồ chúng. Đến ngày an cư, phải đối trước Phật, làm lời nói như thế này:
Con Tỳ kheo, Tỳ kheo ni, Ưu bà tắc, Ưu bà di, tên là …, ở Bồ tát thừa, tu hạnh tịch diệt, cùng vào thật tướng trụ trì thanh tịnh, lấy Đại Viên Giác làm chốn già lam, thân tâm an cư nơi bình đẳng tính trí, vì tự tính Niết Bàn, thì không lệ thuộc vào nơi chốn. Nay con kính xin, không y vào luật Thanh văn, mà chỉ y vào Như Lai và Đại Bồ tát ở khắp 10 phương để an cư 3 thàng. Vì tu đại nhân duyên diệu giác vô thượng của Bồ tát nên không lệ thuộc vào đồ chúng.

Thiện nam tử! Đó gọi là pháo thị hiện an cư của Bồ tát. Nếu ngày trong 3 tháng đã mãn hạn, thời tùy ý ra đi mà không trở ngại.

Thiện nam tử! Nếu chúng sinh tu hành ở đời mạt kia, những người tu đạo Bồ tát ở trong 3 kỳ ấy, bằng không phải hết thảy cảnh giới chỗ đã nghe thời trọn không chấp nhận. Thiện nam tử! Nếu chúng sinh kia, tu Sa ma tha, trước lấy quán chí tĩnh, không khởi mọi niệm, khi tĩnh tới tột độ thời sinh ra giác. Tĩnh quán bước đầu như thế, trước từ một thân, rồi đến một thế giới. Giác cũng như thế. Thiện nam tử! Nếu giác biến mãn một thế giới, trong một thế giới ấy, có một chúng sinh nào, khởi một niệm gì, cũng đều hay biết. Trăm nghìn thế giới, cũng lại như thế. Bằng không phải hết thảy cảnh giới đã được nghe kia, thời trọn không chấp nhận.

Thiện nam tử! Nếu chúng sinh tu Tam ma bát đề, trước nên quán nhớ tưởng mười phương Như Lai và hết thảy Bồ tát ở mười phương thế giới, y vào thứ pháp môn mà lần lượt tu hành, kiên trì chính định, phát đại nguyện rộng lớn, tự huân thành chủng tử. Bằng không phải hết thảy cảnh giới chỗ đã nghe kia, thời trọn không chấp nhận.
Thiện nam tử! Nếu chúng sinh tu phép Thiền na, trước hết phải tu môn quán sổ tức, trong tâm biết rõ được giới hạn và đầu mối của mỗi niệm sinh, trụ dị, diệt, nó chu biến như thế trong 4 uy nghi, mà đều phân biệt được số của mỗi niệm rất rõ ràng. Rồi cứ tăng tiến lần lần tới đến được biết cả một giọt nước mưa rơi ở trăm ngàn thế giới, cũng như tận mắt nhìn thấy mọi vật chỗ thọ dụng. bằng khong phải hết thảy cảnh giới đã được nghe kia, thời trọn không chấp nhận. Đó là phương tiện bước đầu của 3 quán.

Nếu chư chúng sinh, siêng năng tinh tấn tu khắp cả 3 quán, liền gọi là Như Lai xuất hiện ở đời. Nếu mọi chúng sinh độn căn ở thời mạt pháp, tâm muốn cầu đạo mà không được thành tựu. Đều bởi nghiệp chướng, nên phải chuyên cần sám hối, thường khởi ra hy vọng, trước hết đoạn trừ ghét yêu, tật đố, xiểm khúc, cầu cho tâm tiến lên. Ba thứ tịnh quán này, tùy ý tu một quán. Nếu quán này không thành, lại tu tập quán kia, tâm không hề buông bỏ, phải cầu chứng lần lượt.

Khi bấy giờ, Đức Thế Tôn muốn tuyên lại nghĩa trên mà nói kệ rằng:

Viên Giác ông nên biết
Hết thảy mọi chúng sinh
Muốn cầu đạo vô thượng
Trước nên kết 3 kỳ
Sám hối nghiệp vô thủy
Trải qua 37 ngày
Rồi sau chính tư duy
Không đúng cảnh đã nghe
Rốt ráo đều không nhận
Sa ma tha chí tĩnh
Tam ma chính nhớ trì
Thiền na rõ sổ môn
Gọi là tam tịnh quán
Nếu hay siêng tu tập
Gọi là Phật xuất thế
Kẻ độn căn chưa thành
Thường nên sinh tâm sám
Hết thảy tội vô thủy
Mọi chướng đều tiêu tan
Cảnh Phật liền hiện tiền.

Xem mục lục