_Viên ngọc như ý là cái tâm của mình, cái tâm của mình thì nó trong sáng và mọi biểu hiện đều là viên ngọc như ý đó hết, thành ra: thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn, đó chính là viên ngọc như ý. Không có cái gì nằm ngoài viên ngọc như ý đó hết. Vấn đề là mình phải tu hành làm sao để mà mình thấy được điều đó. Trên trời dưới trời không có cái gì quý hơn viên ngọc như ý đó hết. Đó là Phật tánh, chân tâm của mình, muốn dùng chữ nào đó tùy theo của mình, mà khi mình thấy cái viên ngọc như ý đó rồi thì không có cái gì ra ngoài viên ngọc như ý đó được hết. Đã gọi là thiên thượng thiên hạ, còn cái gì mà ra khỏi đâu? Thành ra cả cuộc đời mình, làm sao mình thể nghiệm điều này. Chớ không thôi nó uổng đi, một viên ngọc mà nó trùm tất cả vũ trụ, thậm chí tất cả vũ trụ nó nằm trong viên ngọc như ý đó hết.
Viên ngọc cũng tịch diệt như anh Hải nói, cũng là nó, là ánh sáng cũng là nó. Tịch diệt là trong đó nó có muôn cảnh muôn vật nhưng mà nó không động. Chớ còn muôn cảnh muôn vật nó động nó thành sanh tử rồi còn quái gì nữa.
Vấn đề là từ trên trời dưới đất chỉ có cái đó là tôn quý. Cái ngã này không phải cái ngã của một người nào hết, cái ngã là nó giữ định tánh của nó, không biến đổi không hư hỏng, thì đó mới gọi là ngã, còn cái ngã của mình đây là nghèo lắm phải hông? Sống nay chết mai. Ngã ở đây là nó vẫn giữ cái chân tánh của nó dù thời gian không gian gì nó trải qua, thời gian không gian là cái bóng hiện ra trong viên ngọc đó thôi. Chớ viên ngọc đó luôn luôn như vậy.

Bây giờ làm sao để thấy viên ngọc đó?
Thầy nghe mấy vị Thiền sư ngày xưa nói: mở mắt thấy nó. Mình mở mắt là thấy viên ngọc đó liền, chẳng qua mình lộn xộn mình không thấy. Nói như thiền sư Việt Nam ông tổ của dòng Vô Ngôn Thông là Cảm Thành khi hỏi Phật là sao? Ngài trả lời:
_Chưa từng che dấu.
Hỏi:
_Phật pháp là sao?
Đáp:
_Khắp tất cả chỗ.
Chưa từng che dấu mà khắp tất cả chỗ, viên ngọc đó hay là thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn đó, là chưa từng che dấu và khắp tất cả chỗ. Cho nên mở mắt là thấy nó liền.

_ Vậy sao không ai thấy hết trơn.
_Bởi vì mở mắt là bắt đầu sanh sự liền. Ha ha! (Thầy và mọi người cười lớn)
_Con cũng thấy vậy, con cũng hay sanh sự.
_Nhưng mà khi mình thấy nó rồi, nó sinh sự gì, thì cái sự sinh sự của mình nó cũng nằm trong viên ngọc đó thôi. Nó không thể khác được. Chớ đời này thiếu gì người sinh sự, luôn luôn sinh sự nhưng mà nếu mình thấy được viên ngọc thì sinh sự của mọi người đều nằm trong viên ngọc đó thôi, thành ra mình mới giải thoát được, chớ ở đời này sinh sự đủ thứ.
_Con hỏi, làm nghề thì mình buông hết thì dễ thấy viên ngọc hơn…
_Cái vấn đề Phật giáo là vậy đó, buông nhưng mà buông kiểu nào? Buông sao cho nó nhanh, chớ buông mà dứt từng cụt thịt ra buông kiểu đó thì tự tra tấn mình khổ quá.
Buông kiểu nào, cái phương pháp nào nó cũng có một cách hoàn toàn, toàn triệt, hay là từng phần, hay là thế này thế nọ, hay là muốn buông làm sao?
Như anh Minh đó, bây giờ đơn giản là mình thấy công việc của mình tất cả những cái gì gì đó nó đều nằm trong viên ngọc đó hết, phải hông? Đó mới là buông, buông là buông cho viên ngọc đó đó. Tất cả những cái gì, kể cả những lộn xộn cũng nằm trong viên ngọc đó hết. Công việc của mình nó đều nằm trong viên ngọc đó hết, chẳng qua mà mình nghĩ, mình tách lìa nó được. Thiên thượng thiên hạ duy ngã độc tôn, nó trùm hết hà, mình cứ nghĩ mình tách lìa nó ra, mình làm thì mình làm công việc của mình, mình tách lìa ra khỏi cái đó thì mình khổ ráng chịu chớ.
Ông nào mà ra khỏi viên ngọc đó là công việc ông này chống đối công việc của ông Thầy này, công việc ông Thầy này ổng là ổng tu. Còn công việc ông này là làm kỹ nghệ, hai công việc nó chống nhau, nhưng mà nếu ở trong viên ngọc đó thì chỉ là cái dụng của viên ngọc đó thôi. Viên ngọc đó có tất cả mọi cái hết á. Cho nên mình phải thấy viên ngọc đó mới giải quyết vấn đề, chớ buông buông sao được buông? Chẳng lẽ bây giờ mình cắt cái công ty, cái xí nghiệp tôi có mười phòng công xưởng trong đó, ngày hôm nay tôi cắt còn chín cái thôi. Là tối ngủ không được rồi, mai còn tám cái thôi, buông làm sao mà buông được?
Tất cả những hoạt động của mình đều nằm trong viên ngọc đó hết, thành ra cái quan trọng nhất là mình phải thấy viên ngọc, mình mới có sự yên tâm.
_có tạo tác.
_Tạo tác sao được, trong viên ngọc làm sao mà tạo tác? Đã nói rồi, ở trong viên ngọc anh làm việc, cái gì cũng là viên ngọc đó hết, anh ở trong một đống vàng, anh có nặn bóp cái tượng Phật, hay anh có làm cây dao gâm nó vẫn là vàng. Tạo tác sao được. Và trong tất cả viên ngọc đó như hồi nãy thầy đã nói viên ngọc đó bất động, cho nên tất cả những tạo tác nó đều bất động hết. Thì đó là giải thoát, chớ còn ai không tạo tác?
Xin lỗi chớ một ông thánh ông cũng tạo tác chớ, phải hông? Ông cũng ôm cái bình bát đi, cũng có người cúng dường cơm gạo gì trong đó, rồi ông phải thuyết pháp để trả lại cái này. Ông tạo tác còn kinh khủng hơn mình nữa. Vì ông thay đổi người này, thay đổi người nọ đủ thứ hết, chớ còn mình nhiều khi mình thay đổi mấy cục sắt thôi chớ nhiều khi người ta thay đổi được con người nữa, người ta tạo tác còn kinh khủng hơn nữa, nhưng thật sự ra ở trong viên ngọc có tạo tác gì gì đi nữa thì cũng là viên ngọc đó thôi, phải hông?
Chớ ở đời này có ai không tạo tác? Có ai không thở hông? Anh nào cũng phải thở phải ăn, thầy giáo thì dạy học, thầy tu thì thuyết pháp, chim phải kêu, gà thì phải gáy, anh nào không tạo tác? Nhưng mà tất cả nằm trong viên ngọc đó thì mọi sự đều ổn hết. Còn mình cứ nghĩ công việc là của mình thôi chớ không có ăn nhằm gì viên ngọc đó hết, thành ra mình không thể hài hòa được với công việc của người khác.
Trong viên ngọc đó, mình thấy lung tung vậy chớ nó hài hòa trong viên ngọc đó hết. Không có cái gì chống trái, nếu có thì nó lọt ra ngoài viên ngọc đó.

Tánh Hải Kính ghi