BÀI CA VÀ BÌNH GIẢI
10 Bài ca Như Huyễn
Lá thơ Giáo Huấn của Khenpo Jamyang Dorje gởi cho các đệ tử
Dordoque, Pháp 1981
Nhóm dịch thuật Padmakara.
Kính lễ Guru !
Sự phản chiếu trí huệ như huyễn của Drimé Oser,
Không tách lìa với Jampel Pawo, vị cha của tất cả chư Phật,
Ngài hiển lộ trong thời thoái hóa này để dìu dắt chúng sanh đến giải thoát,
Ôi, bổn sư của con, Tenpai Nyima, ngài biết tất cả !
Bậc Pháp vương tự tại, chỉ bày bản tánh không mê vọng
của tâm
Cho những ai vì mê lầm bị lừa gạt bỏi những hình tướng
giả dối.
Kye Ho ! Hãy nghe cẩn thận, các bạn có phước đức,
Những con thiên nga ở trong hồ vinh hiển mùa hè của
Phật pháp !
Cho những đệ tử và anh chị em kim cương biết tôi đã lâu
Tôi gởi một lá thơ ngẫu phát để nói với các bạn tôi là thế nào, một bài ca của huyễn.
Chớ nghĩ tôi sai lầm khi tự biểu lộ công khai,
Mà hãy nghe kỹ nó, người bạn hay vui đùa của những lỗ tai hoa sen vàng của các bạn.
Dù trong đời này tôi không có phẩm tính gì lớn lao,
Nhờ công đức của những hành động thanh tịnh đã tích tập trước kia,
Tôi đã gặp Lama không gì sánh, viên ngọc của bầu trời.
Với đức tin như một hồ sữa không vết bẩn, trắng tinh trên mặt và dưới đáy,
Tôi cố gắng phụng sự thiện tri thức của tôi, nguồn gốc của tất cả Pháp.
Và cũng như, dưới chân một ngọn núi bằng vàng quý báu,
Ngay cả một hòn đá cuội tầm thường cũng nhuộm màu rực rỡ,
Cũng thế tâm thức tôi – bị mắc bẫy trong những mạng lưới của tư tưởng lan man, bị trói buộc bởi mê vọng tầm thường,
Những dây xích sắt đâm buốt của phân biệt nhị nguyên mãnh liệt và bám chấp vào sự cứng đặc –
Đã tìm thấy sự nghỉ ngơi.
Một kẻ ăn xin, thoát ngoài hoạt động, nhàn nhã trong một trạng thái hân hoan, rỗng rang của tâm thức,
Tôi đã tiêu hủy mạng lưới của tám mối quan tâm thế gian của những hy vọng và sợ hãi huyễn ảo.
Vua của Pháp, Longchen Rabjam nói,
“Những hoạt động thì không cùng, như sóng lăn tăn trên
dòng nước,
Chúng chấm dứt khi ta bỏ chúng : đấy là bản tánh của chúng.”
Cũng thế, nhờ lòng tốt của lama dạy cho tôi sự không-hoạt động và tự-xuất hiện.
Bèn phát hiện trong tôi rằng không làm điều gì cả, mọi sự vốn viên thành.
Trước mặt không có gì tôi cần bảo vệ : là một thiền giả tôi hạnh phúc !
Đàng sau không có gì để phải duy trì : một mình, tôi vui sướng !
Tôi không có công việc gì để phải thoái thác : không có thời gian để mất, tôi an vui !
Tôi không biết đến những chương trình dài hạn : an nhàn, tôi hân hoan !
Bị chỉ trích, tôi không thất vọng : không mất tinh thần, tôi hạnh phúc !
Nhờ lòng tốt của lama ngài chỉ cho tôi con đường trung đạo
vĩ đại,
Như Phật dạy, không đong đưa bởi những cực điểm của
cuộc đời,
Dù tôi ngủ trong một ngôi nhà lộng lẫy bằng vàng ròng,
Tràn đầy những đống châu báu,
Tôi không cần phải kiêu căng hay cần thán phục.
Dù tôi ở trong những khu vườn bóng mát cây trái, nơi trú ngụ tuyệt hảo của người thấp kém,
Hay trong những lều cỏ,
Tôi không cần phải than trách. Tâm tôi không bị hy vọng và
sợ hãi nắm giữ.
Nhờ lòng tốt của vị thầy dạy cho tôi sự ưu việt của Bồ đề tâm tối thượng,
Tôi nguyên vẹn tình thương và lòng tốt đối với bất kỳ ai cao sang hay thấp hèn mà tôi gặp,
Đàn ông hay đàn bà, những cha mẹ tôi từ xa xưa.
Tôi đối xử với tất cả họ như anh như chị, với tình thương
trong lòng.
Vì điều này người ngu mê và ghen tỵ có thể chế giễu tôi,
Nhưng họ không thể thay đổi những tư tưởng tốt tự nhiên
của tôi.
Đối với người trong đường phố, tôi thì vô tư và trẻ con, dù điều gì xảy ra.
“Ông ta là một kẻ lang thang không mục đích. Ông ta chẳng chú trọng gì đến giàu sang,”
Nhưng bị phóng dật do tích tập và bảo vệ cái nền tảng này của mọi sự khổ đau, hủy diệt và cãi cọ,
Người ta cắt động mạch chính của tâm đức hạnh,
Và đời người ta bị thổi tung xa như giấy trong gió :
Thế nên tôi không quý trọng gì thứ vũ khí này để tự giết
chính tôi !
Nhờ lòng tốt của lama ngài dạy cho tôi rằng không phải cần bất cứ thứ gì,
Tôi không hy vọng giải cơn khát với dòng nước ảo ảnh của tám mối quan tâm thế gian.
Bởi vì khen và chê đầy thành kiến đều như tiếng vang của
âm thanh,
Và tâm thức con người giống như những tia mặt trời trên một đỉnh núi tuyết,
Không mong đợi gì từ ai, tôi không trói buộc với một đoàn
tùy tùng.
Tôi không tìm cách nắm bắt những sắc màu của cầu vồng do không hiểu bản chất của nó,
Và dù những người khác có không thích tôi, tâm tôi hạnh phúc.
Nhờ lòng tốt của lama người giới thiệu tôi vào cái lạc trí huệ của giai đoạn thành tựu,
Tôi dùng sự nâng đỡ của phối ngẫu trí huệ, sứ giả của phương tiện thiện xảo :
Mùi vị của đại lạc, sữa vắt từ con bò của trời cao,
Đóng dấu ấn những uẩn, các đại, các thức giác quan và tất cả mọi sự, thế giới và chúng sanh,
Và mọi hình tướng khởi lên như là ấn của đại lạc.
Hạnh phúc thay, tôi, một thiền giả hưởng thụ bốn niềm vui của đại lạc !
Nhờ lòng tốt của lama ngài giới thiệu tôi vào “tất cả mọi sự đều như huyễn,”
Hình tướng được phát hiện là không ngăn ngại và bốc hơi trong bánh xe không ngừng của huyễn hóa,
Âm thanh như những nốt nhạc trong sáng và không sanh của một tiếng vang,
Và những tư tưởng lan man vô mục đích khởi lên tự chính chúng, phân tán và tan biến như mây.
Key Ho ! Hỡi các bạn ! Hãy nhìn vào trò trình diễn kỳ diệu này !
Trong đồng bằng của bản tánh tuyệt đối, từ khởi thủy, vượt khỏi trói buộc và tự do,
Đứa con của người đàn bà vô sinh cỡi con voi của huyễn,
Đầu nó trang hoàng bằng hoa trời, đến đây nhảy múa và
hát ca !
Có ai áp đặt mô thức của những lý thuyết của tư tưởng diễn dịch
Lên thế giới hiện tượng, sự khiêu vũ bày lộ của Pháp thân vua ?
Kỳ diệu làm sao trò trình diễn như huyễn này của sanh tử và niết bàn !
Khi vị thầy tốt lòng đưa tôi vào bản tánh tuyệt đối như huyễn tuyên bố,
“Trong hư không-trí huệ bổn nhiên, không bụi bặm, trong sạch và toàn khắp,
Sự chứng ngộ thân tuyệt đối không thiên lệch thì thoát khỏi rơi vào những biên kiến.
Ích lợi gì sự thiền định bám vào thực tại cụ thể và những hy vọng cùng sợ hãi ?”
Dù nếu người ta vẫn bình thường, không thiền định, có gì là mê lầm ?
Kỳ diệu biết bao thiền như hư không của sự không làm của bản tánh tuyệt đối !
Người non nớt, bám vào thực tại cụ thể, huênh hoang đã làm nhiều thứ ở nơi không có gì để làm.
Họ như con nai khát cố gắng chạy đến dòng nước trong ảo ảnh.
Những tạo vật mê mờ đáng thương, bị hành hạ bởi mệt mỏi
vô ích !
Nhờ lòng tốt của thầy ngài chỉ cho tôi hình tướng và việc làm là huyễn ảo,
Khi vô số ánh sáng sắc màu của sanh tử và niết bàn,
Trò chơi vô ngại và tự chiếu sáng của trí huệ của hư không tuyệt đối,
Khởi lên trong xứ sở của huyễn như trò chơi của huyễn,
Thiền giả như huyễn đạt đến lãnh vực tự thành của huyễn.
Nó biết làm gì với những hình tướng xuất hiện như mộng như huyễn này,
Trống không, rỗng lặng và không tự tánh, như lõi tre,
Những sắc tướng không thể chất như mặt trăng trong nước, như hoa đốm giữa không trung ?
Nhờ lòng tốt của thầy ngài phát hiện mọi hình tướng đều
như huyễn,
Đám sương mù của phán xét lan man của phân tích trí thức
Và sự hấp dẫn mãnh liệt với những sự vật như huyễn, tan biến trong vốn tự giải thoát,
Trong hư không tuyệt đối, nó vốn không sanh, vượt khỏi tư tưởng và biểu lộ.
Không còn nữa sự ràng buộc của hy vọng và sợ hãi !
Không còn nữa sự ràng buộc của lấy và bỏ !
Ema ! Hãy nghe kỹ, các bạn thân yêu !
Dầu tôi không khôn ngoan không thông thái, đây là điều
tôi nghĩ :
Trong thực chất, khi thiền giả như huyễn đã cạn kiệt hết chấp nhận và từ chối,
Sanh tử và niết bàn khởi lên như một trò như huyễn.
Thực vậy, điều này chính là quả, thoát hết mọi che chướng.
Ngoài điều ấy, tri thức và hiểu biết vĩ đại có ích gì ?
Nhờ lòng tốt của thầy, vị bảo vệ vinh quang không gì sánh, ngài nói tất cả những điều này,
Tôi đã nhận di sản là những giáo huấn của Longchen Rabjam,
Nó không thể đánh giá theo vàng và ngọc.
Dù tôi nghĩ tôi có thể chỉ ra, trong cách thức thuần túy
trí thức này,
Sự thấu hiểu tinh túy tâm yếu của hư không sáng ngời và
tuyệt đối,
Tôi đã không có được chút kinh nghiệm nào về nó, cũng không nói đến bất kỳ chứng ngộ nào.
Nếu tôi đã làm những điều lầm lỗi, tôi sám hối chúng với những bổn tôn và những vị thầy.
Như bậc vua của thế giới, Drimé Oser, nói,
“Hỡi các đệ tử và các anh chị em kim cương từng biết tôi,
Giờ đây, khi các bạn có điểm nương tựa là viên ngọc như ý cùng tự do và đầy đủ,
Và Phật pháp sáng ngời như một núi tuyết rực rỡ trẻ trung,
Tất cả các bạn, như sư tử con thời niên thiếu
Hãy theo đức Phật, sư tử giữa loài người !
Sau khi đưa những kinh nghiệm và sự chứng ngộ đến chỗ
viên mãn,
Các bạn sẽ sớm đạt đến vương quốc của pháp giới tuyệt đối
an lạc !”
Dầu cho tôi, một kẻ làm điều xấu đáng vào địa ngục một
ngày kia,
Tôi cũng chắc chắn có may mắn được lama kính yêu giải thoát,
Và tôi mong muốn và cầu nguyện rằng vào lúc đó tất cả chúng sanh từng có một tiếp xúc với tôi
Được vui hưởng giác ngộ không gì vượt hơn
Trong cõi Phật hoa sen xanh đẹp đẽ của Như Lai.
Cho đến lúc ấy tôi cầu nguyện rằng do năng lực của nghiệp tương đối,
Anh chị em kim cương chúng ta gặp nhau hoài mãi,
Và hưởng thụ giáo lý bí mật của vị thầy toàn giác Longchenpa,
Rượu thiêng của kho tàng tâm yếu của quang minh.
Hơn nữa, cho các bạn chư tăng ni, xứng đáng với sự tôn thờ của người và trời,
Tôi dâng cúng một đóa hoa sen trắng và một lời cầu nguyện :
Nguyện bàn chân hoa sen của các vị ở lại cho vô số kiếp,
Và nguyện vô cùng tia sáng của giáo lý và sự thực hành của Pháp
tỏa sáng khắp trăm phương.
Dù tánh giác tự tri, vua làm ra tất cả, thì vượt khỏi chuyển động và cố gắng,
Những lời này, những kẻ thành thật mang những tin tức
của tôi,
Là sự tự biểu lộ của tánh giác, khúc ca nhảy múa của đứa trẻ của tâm :
Chúng đến từ cung điện chiếc lều đỏ sâu thẳm trong lồng ngực,(1)
Trong đô thị vĩ đại núi non của thân,
Qua lối đường bí mật của luân xa hân hoan mười sáu cánh,(2)
Gởi đi trên con đường của giấy trắng đến hoa mắt như một
núi tuyết,
Đến tu viện Namling Shedrup trong Rừng Trầm.(3)