BẢN NGÃ VÀ PHÚT GIÂY HIỆN TẠI
Mối quan hệ quan trọng nhất trong đời bạn là quan hệ của bạn với phút giây
hiện tại, đúng hơn là với bất cứ hình thức nào mà giây phút này thể hiện ra, tức là
những gì đang hiện diện. Nếu quan hệ giữa bạn với phút giây hiện tại là một
quan hệ đầy rối rắm và trái chiều thì sự rối rắm và trái chiều đó sẽ được phản ảnh
trong tất cả các quan hệ và tình huống mà bạn sẽ gặp phải trong đời sống. Bản
ngã của bạn, có thể được định nghĩa một cách đơn giản: Là một cái gì ở trong
bạn, mà cái phần đó luôn luôn có mối quan hệ đầy tính trái chiều với phút giây
hiện tại. Nhưng ngay trong lúc này chính là lúc mà bạn có thể chọn một kiểu
quan hệ mà bạn muốn có đối với phút giây hiện tại.
Một khi nhận thức ở trong bạn đã bắt đầu sáng tỏ (nếu không thì hẳn bạn sẽ
không đọc cuốn sách này), bạn có thể chọn loại quan hệ nào mà bạn muốn xây
dựng với phút giây hiện tại, tức là bạn chọn để xây dựng một quan hệ thân thiện
hay là một quan hệ thù nghịch. Vì giây phút này không thể tách rời khỏi đời
sống, nên thực ra bạn đang chọn quan hệ của bạn với chính tự thân của đời sống.
Khi bạn đã quyết định rằng giây phút này là một người bạn thân thiết của bạn, thì
bạn có rất nhiều năng lực để thực hiện bước đầu tiên: Trở nên thân thiện với phút
giây này, chào đón phút giây này5 dù nó đến dưới hình thức nào đi nữa, và từ đó
bạn sẽ nhận được những gì bạn cần. Đời sống sẽ trở nên thân thiện với bạn hơn,
mọi người sẽ ân cần với bạn hơn, những tình huống tiêu cực trước đây sẽ trở nên
tích cực hơn. Sự chọn lựa này của bạn sẽ hoàn toàn làm thay đổi đời sống của
bạn. Tuy nhiên, bạn phải thực hiện sự chọn lựa đó trong mỗi phút giây, tức là
chọn lựa để chào đón những gì đang xảy ra trong phút giây này, cho đến khi nó
trở thành cách sống tự nhiên của bạn.
Khi bạn chọn để biến giây phút này thành một người bạn thân thiết, thì đó
cũng cái mốc đánh dấu cho sự kết thúc của bản ngã ở trong bạn. Vì bản ngã
không thể song hành với phút giây hiện tại, tức là song hành với đời sống, vì bản
chất của bản ngã – là luôn cảm thấy cách biệt với đời sống – buộc nó phải lờ đi,
kình chống hay làm giảm thiểu giá trị của phút giây này. Thời gian là những gì
mà bản ngã sống nhờ vào đó. Khi bản ngã ở trong bạn càng mạnh thì thời gian
càng choán lấy đời bạn càng nhiều. Hầu như mọi ý nghĩ của bạn đều dính dáng
đến quá khứ hay tương lai, và cảm nhận về bản thân bạn tùy thuộc vào quá khứ
để có được một tư cách của mình6 và tùy thuộc vào tương lai để có được sự hoàn
thiện, đầy đủ7. Sợ hãi, âu lo, trông chờ, hối tiếc, lầm lỗi hay tức giận là những tha
hóa của trạng thái nhận thức của bản ngã, thứ tâm thức nằm trong sự bó buộc
của thời gian – quá khứ và tương lai.
Bản ngã cư xử với phút giây hiện tại theo 3 cách: xem phút giây hiện tại chỉ
là một phương tiện để bản ngã đạt được một mục đích nào đó, hoặc xem phút
giây hiện tại là một chướng ngại, hoặc xem phút giây hiện tại như là một kẻ thù.
Bạn hãy nhìn cho rõ cách bản ngã cư xử với phút giây hiện tại để khi bản ngã của
bạn hoạt động thì bạn có thể nhận ra và có quyết định thích hợp.
Đối với bản ngã thì phút giây hiện tại cao nhất cũng chỉ là một phương tiện
để bản ngã bạn đạt được một cái gì đó. Nó chỉ hữu ích vì giây phút này sẽ đưa
bạn đến một giờ khắc nào đó trong tương lai mà bản ngã của bạn cho là quan
trọng hơn, cho dù giây phút đó thực sự không bao giờ đến, ngoại trừ khi nó đến
dưới hình thức là phút giây hiện tại; và như thế, tương lai chẳng qua cũng chỉ là
một ý niệm chỉ có ở trong đầu bạn, không phải là một cái gì có thực trong đời
sống. Nói khác đi, bản ngã của bạn không bao giờ muốn có mặt ở đây vì bản ngã
luôn bận rộn đi tìm một nơi chốn nào khác.
Khi mô thức cư xử này của bản ngã trở nên mạnh mẽ hơn (không may là điều
này lại rất phổ biến ở nhiều người) thì phút giây hiện tại được cho và được đối
xử như thể nó là một chướng ngại mà bạn cần phải vượt qua. Đây là nguyên nhân
gây ra những cảm giác nôn nóng, căng thẳng, bực dọc,và bất hạnh trong đời sống
của chúng ta ngày hôm nay. Đó là hiện thực đớn đau trong đời sống hàng ngày
của rất nhiều người, nhưng oái oăm thay, lại là điều mà nhiều người cho là “rất
bình thường” trong đời sống của họ. Lúc đó, đời sống, tức cũng là giây phút này,
bị bạn biến thành một "vấn nạn" và bạn cảm thấy rằng “bạn đang sống trong một
thế giới đầy dẫy các vấn nạn của bạn”. Bạn nghĩ rằng, bạn cần phải giải quyết
những “vấn nạn” này, trước khi bạn cảm thấy toại nguyện, cảm thấy hạnh phúc,
hay bạn mới thực sự bắt đầu cuộc sống của mình. Nhưng rồi lại có một vấn đề
khác nảy sinh trong đời sống của bạn. Chừng nào mà phút giây hiện tại được
xem là một vật chướng ngại, thì bạn sẽ không bao giờ là không có vấn đề. Nếu
Đời Sống hay Hiện Hữu có thể nói với bạn, thì câu nói đó sẽ là: "Được. Ta sẽ là
những gì mà ngươi muốn. Ta sẽ đối xử với ngươi như cách ngươi đối xử với ta.
Nếu ngươi cho ta là một cái gì có vấn đề thì ta sẽ là một vấn đề cho ngươi. Nếu
ngươi xem ta là một điều gây chướng ngại cho ngươi thì ta sẽ là một chướng
ngại cho ngươi".
Nhưng tệ nhất là khi bản ngã của bạn xem phút giây hiện tại như một kẻ thù,
không may điều này thường rất hay xảy ra. Khi bạn cảm thấy chán ghét những gì
mình đang làm, bạn kêu ca về hoàn cảnh, nguyền rủa những chuyện đã hoặc
đang xảy ra, hay khi cuộc hội thoại bên trong đầu bạn chỉ gồm những việc bạn
nên hay không nên làm, những lời quở trách và cáo buộc... thì lúc đó bạn đang
tranh cãi với hiện thực, tranh cãi với những gì vốn luôn là những việc đã rồi. Lúc
đó bạn biến Đời Sống thành kẻ thù của bạn và Đời Sống sẽ nói: "Ngươi muốn
gây chiến phải không? Được, ngươi sẽ được toại nguyện, ngươi sẽ có chiến
tranh". Hiện thực bên ngoài, vốn luôn là cái phản ánh trạng thái bên trong của
bạn, lúc đó Đời Sống được cảm nhận như là một thế giới rất thù nghịch.
Cho nên, một câu hỏi thiết yếu mà bạn phải thường tự hỏi mình là: Quan hệ
của ta bây giờ với phút giây hiện tại là kiểu quan hệ gì? Hãy tỉnh táo để tìm ra
câu trả lời. Bạn có đang đối xử với giây phút này như thể nó chỉ là một phương
tiện để bạn đạt được một điều gì khác không? Bạn có đang biến nó thành một kẻ
thù không? Bạn có xem nó là một chướng ngại không? Vì tất cả những gì bạn
thực sự có chính là giây phút này, vì Đời Sống không thể tách rời khỏi phút giây
hiện tại nên câu hỏi thực sự là: Quan hệ của bạn với Đời Sống là gì? Câu hỏi này
là cách rất tốt để bóc trần bản ngã ở trong bạn và đưa bạn trở về với trạng thái
Hiện hữu. Dù câu hỏi không nói lên được chân lý tuyệt đối (rằng tối hậu, bạn và
giây phút này chỉ là một) nó vẫn là một chỉ dẫn rất hữu ích để bạn đi đúng
hướng. Hãy thường tự hỏi mình câu hỏi đó cho đến lúc bạn không cần hỏi như
vậy nữa.
Làm thế nào để bạn vượt ra khỏi mối quan hệ tha hóa giữa bạn với phút giây
hiện tại. Điều quan trọng nhất là bạn tự xem xét nó ở trong mình, trong ý nghĩ và
hành động của bạn. Lúc bạn nhận ra rằng mối quan hệ giữa bạn và phút giây hiện
tại là một quan hệ trái chiều, thì ngay phút giây đó, bạn bắt đầu có mặt. Khi bạn
thấy được sự thật trong quan hệ của bạn với phút giây hiện tại là khi sự Có Mặt ở
trong bạn bắt đầu thức dậy. Lúc bạn thấy được đang có sự tha hóa trong quan hệ
giữa bạn với phút giây hiện tại thì đó là lúc sự tha hóa đó đang bắt đầu bị tan rã.
Có người bỗng bật cười to khi họ thức ngộ được điều này. Khi thấy được sự thật
thì năng lực lựa chọn sẽ đến với bạn - chọn lựa để song hành và thân thiện với
phút giây hiện tại, biến nó thành một người bạn thân thiết của mình.