Cái hạnh Bồ Tát có bổ túc cho trí huệ hay không? Có nhiều người vậy đó, cứ ngồi thiền thấy tánh là đủ rồi, làm phước đức thì làm biếng. Cái chuyện là bố thí trì giới nhẫn nhục gì đó nó có ích lợi gì cho trí huệ hay không? Thiệt ra trí huệ là phá đi những phiền não chướng và những cái chướng ngại về sở tri, là những cái chấp của mình, những quan niệm sai của mình. Và khi làm việc, nếu như mình chánh niệm tỉnh giác mình dễ thấy đối thủ của mình lắm. Chớ khi ngồi thiền nó lặn đâu xuống dưới, những phiền não khó chịu của mình nó lặn xuống dưới, thầy hay nhắc lại cái câu của ngài Lục Tổ: dưới đại dương thì nó có những con rồng, thuồng luồng gì đủ thứ hết, mình ngồi thiền thì nó lặn xuống dưới, còn khi mình trực tiếp làm việc đời, giúp ích cho người khác mình mới thấy những cái đó nó hiện ra. Và mình vượt qua những cái đó thì mình mới có trí huệ, đó là những cái chướng ngại. Ví dụ như bây giờ mình nói cho thì dễ lắm, nhưng mà như trời Đế Thích xuống thử một vị Bồ Tát nói là: ông cho tôi cặp mắt đi, thì ông cũng móc ra ông cho liền hà, nhưng mà ông Đế Thích đang giả dạng, ông cầm hai con mắt ông thả xuống đất, ông lấy chân ông chà đi.
Thì mình tưởng tượng, cho là một thử thách đã không làm được rồi, huống gì đây, cho nó, nó vụt nó chà đi, mình nghĩ sao? Lúc đó chắc mình có dao thì mình cũng lụi anh một dao. Mình thấy, qua những hành động Bồ Tát hạnh mình mới thấy mình phải tu hành thì cái trí huệ mình mới phát triển ra được.
Vì trí huệ bị che lắp bởi những cái chướng ngại của mình, bởi cái tôi của mình, cái ngã nhân chúng sanh thọ giả nó che lắp. Khi làm việc đó nó mới lòi ra rồi mình mới đánh trực tiếp nó được. Chớ còn bình thường mình không thấy. Ngồi thiền trong phòng này mình đóng cửa lại thì mình ngồi một mình đâu ai phá đám mình, cùng lắm vài ba con muỗi vo ve chơi vậy thôi. Chớ còn mình ra ngoài mình làm việc mình mới thấy, cái ta của mình mới thấy cái: ngã, nhân, chúng sanh, thọ mạng.
Một điều đơn giản là chúng sanh và bất kỳ người nào cũng vậy hết, bao giờ cũng thấy cái chuyện của mình đang làm là chuyện quan trọng nhất trên vũ trụ này, ai cũng thấy vậy, phải hông? Cái chấp ta nó ghê gớm lắm. Bao giờ chuyện mình làm cũng là chuyện quan trọng nhất. Mình để ý coi, cái ta mình nó cứ theo mình nó bọc, nó bao vây mình liên tục, bao giờ chuyện mình làm cũng là chuyện quan trọng nhất, còn ai chết kệ họ.
Khi mình hành hạnh Bồ Tát mình mới thấy những cái đó, mình thấy mình mới bỏ nó đi được. Mình mới vượt qua, mình mới phá nó đi được. Mà phá nó đi được thì trí huệ nó càng ngày càng mở mang ra. Đơn giản cái tâm mình nó có thể chứa chấp những thằng thiện ngon lành, thằng nào dễ bảo ngoan ngoãn; còn tâm mình khi nào đưa vào cái thằng nào mất dạy chẳng hạn, mình thấy khó chịu lắm, chứng tỏ cái tâm mình nó cũng bị giới hạn.
Tâm mình thấy những anh Phật tử nào tới tới, dạ dạ, chớ tâm mình nó đâu có chứa chấp những ai ăn nói hỗn láo với mình.
Cho nên khi mình làm việc mình mới thấy tâm mình giới hạn, mà giới hạn mình mới bung ra được, chớ còn mình ở yên yên là nó không bung ra nổi đâu!

Tánh Hải Kính ghi